2--mavzu. O`Qituvchi faoliyatida pedagogik qobiliyatning pedagogik psixologik tasnifi 2

Pedagogik qobiliyatning asosiy sifattari va xususiyatlari 
Pedagogik-psixologivada o'qituvchi qobiliyatining cheklanga turlari yo„q. Pedagogik 
qobiliyat turlari fanning, jamiyatning rivojl. nishiga qarab ko„payib va o„zgarib turishi mumkin. 
Falsafada qobiliyi uzoq vaqtgacha „o'zgarmas irsiyat” nasldan - naslga o„tuvchi jarayo sifatida 
talqin etilgan. Olimlarning uzoq yillar olib borgan ilmiy-tadqiqotlari va kuzatishlari natijasida 
pedagogik qobiliyatning quyidaj asosiy sifatlari ajratib ko„rsatilgan: 
o„z kasbiga muhabbat, o„quvchilarni seva olishi. 
Mutaxassislik fanini mukammal bilishi. unga qiziqishi. 
Pedagogik taktga (odob va go„zallikka) ega boiish. 
Bolalar jamoasiga singib keta olish. 
5.o„z mehnatiga ijodiy yondashish. 
Javobgarlikni his etish. 
Tarbiyaviy bilimlarni egallaganligi. 
O'qituvchi faoliyatidagi pedagogik qobiliyatning o„zigaxos tizimla mavjud. Qobiliyatlar 
tizimi quyidagi xususiyatlari bilan farq qilinadi: 
•asosiy xususiyadar; 
•tayanch xususiyatlar; 
•ystakchi xususiyatlar; 
•yordamchi xususiyatlar. 
Pedagogik qobiliyatlar faqat pedagogik faoliyatning samara boiishini va shait-shaioitini 
ifodalarnasdan, balki ko„p jihatdan muva faqiyatli ishlashning natijasi hamdir. Pedagogik 
qobiliyatda Oqitu1 chining o„zaro fikr almashuvi bilan bogiiq xususiyatlari asosiy rol ol] naydi. 
Quj'idagi pedagogik qobiliyatning asosiy xususiyatlari Oqituvchining yuksak pedagogik-
psixologik bilimlari natijasida doimiy shakllanib boradi: 
Kommunikativ qobiliyat
: Oqituvchining pedagogik jamoa va ota- onalar, mahalla ahli 
bilan boiadigan o„zaro muloqotida, ularning ruhiy holatlarini tushunish va ularga hamoard 
boiish, muloqotga kirishishida pok ko„ngillilik. Oqituvchi bunda psixologik biiimlarga ega 
boiishi, muomala madaniyatini muntazam o„zida shakllaniinb borishi lozim. 
Perseptiv qobiiivat
: tashqi olarnni vs muhitni sezish, idrok etish, ya‟ni kuzatuvchanlik 
muhim rol o„ynaydi. O'qituvchining shijoati natijasida rivojlanadi, takomillashadi. Oqituvchi 
o„quvchining psixologiyasini, psixik holatixu o„ziga singdirib idrok etadi, sinf jamoasining 
holatiga pedagogik vaziyatiga odilona baho beradi.