2- mavzu. Kredit operatsiyalari. Qarzni qoplash sxemalari. Reja

Topish kerak: Y = ?

Yechish: Y=I+R, I=D*i=100000*0.1=$10000,

Demak: Y=I+R=10000+29921.30=$39921.31, chunki ssuda (qarz bo’yicha) ham har yili (D*i) foiz o’tkaziladi, ikkinchi had R esa bank foizini hisobga oluvchi qiymat (renta, annuitet). Bunday hollarda jadval tuzilsa, hamma narsa ravshan ko’rinib turadi. Quyida 1-misoldagi qarzdorning yillik foizlarni va badalni qoplash jamg’armasiga o’tkazish (jamg’armani shakllantirish) orqali qarzni qoplash rejasini (jadvalini) keltiramiz:

Yil	Qarz qiymati (D)	Ssuda foizi I=D*i	To’lov jamg’armasiga o’tkazish badali (R)	Yillik harajat Y=I+R	Qarzning yig’ilgan qiymati FVt+1=FVt*(1+r)+R
1	100000	10000	29921.31	39921.31	29921.31
2	100000	10000	29921.31	39921.31	63133.96
3	100000	10000	29921.31	39921.31	100000
		30000	89763.93	119763.93

Jadvaldan ko’rinib turibdiki, kreditorning qarz bo’yicha yillik harajati $39921.31ni, uch yil davomida esa $119763.93 ni tashkil etadi. Ssuda foizi bo’yicha ja’mi harajat $30000 ekanligini hisobga olsak kreditorning asosiy qarz bo’yicha to’lovi $89763.93 dan iborat bo’ladi. Shunday qilib qarzni qoplash jamg’armasini shakllantirish na faqat qarzni qaytaraolmaslik xavfini kamaytiradi, balki qarz bo’yicha to’lov harajatlarini qisqarishiga ($100000 - $89763.93 = $10236.07) olib keladi.

2-Misol. 2.1-misolning to’lov shartini asosiy qarz va foiz bo’yicha to’lovlarini, qoplash jamg’armasini shakillantirish yo’li bilan, muddat oxirida bir yo’la qoplash sharti bilan almashtirib, kreditorning yillik harajatini toping?