2- мавзу. Буғдой биологияси ва етиштириш технологияси

БУҒДОЙНИНГ БИОЛОГИК ХУСУСИЯТЛАРИ

• Тупроқка талаби. Буғдойнинг тупроқга бўлган талаби жуда юқори. Тупроқ унумдор, кўп миқдорда озиқ моддаларга эга бўлиши керак.
• Тупроқ муҳити рН 6-7,5 бўлиши лозим. Шур, боткоқланган ва нордон тупроқлардан ташқари барча тупроқларда яхши ўсади.
• Намликка талаби- Буғдой намликни яхши кўрувчи ўсимлик. Уруғ бўртиши учун 45-56% сувни ютади. Ўсимлик ривожланишининг бошланишида тупроқни яхши намлаш талаб қилинади.

Тупланиш давридан бошлаб сув сарфи кўпая бошлайди ва у найчалаш ва доннинг тўлишиши даврида максимумга эга бўлади. Агар сув кам бўлса, буғдой ёмон шохланади ёки умуман шохланмайди.

• Тупланиш давридан бошлаб сув сарфи кўпая бошлайди ва у найчалаш ва доннинг тўлишиши даврида максимумга эга бўлади. Агар сув кам бўлса, буғдой ёмон шохланади ёки умуман шохланмайди.
• Доннинг шаклланишида сувнинг етишмаслиги ҳамда доннинг тўлишишида сувнинг етишмаслиги уруғнинг сийрак бўлишига ва пуч дон ҳосил бўлишига олиб келади.
• Мум пишиш даврида сувга бўлган талаби камаяди, транспирация коэффициенти 460-500 тупроқ иқлим шароитига қараб бу кўрсаткич ўзгариб туради.

Озуқа моддаларга бўлган талаби- Буғдой ҳосилдорлиги қанча юқори бўлса, шунчалик озиқ моддалар кўп талаб қилинади. Буғдой экиладиган асосий минтақаларда 1ц дон ва шунга мос равишда сомон ҳосили учун 2,5-3,5 кг азот, 0,9-1,2 кг фосфор, 2-3 кг калий сарф қилинади.

• Озуқа моддаларга бўлган талаби- Буғдой ҳосилдорлиги қанча юқори бўлса, шунчалик озиқ моддалар кўп талаб қилинади. Буғдой экиладиган асосий минтақаларда 1ц дон ва шунга мос равишда сомон ҳосили учун 2,5-3,5 кг азот, 0,9-1,2 кг фосфор, 2-3 кг калий сарф қилинади.
• Ёруғликка талаби- Тупланиш бўғини ёруғлик етарли бўлмаганда тупроқ юзасига яқинроқ жойлашади. Жадал ёруғлик ва ҳароратнинг пасайиши биринчи бўғиннинг ўсишини тўхтатиши мумкин ва тупланиш бўғинининг янада чуқурроқ жойлашишига ёрдам қилиши мумкин, бу эса яхши қишлашга ёрдам берди. Ёруғлик яхши бўлганда қисқа ва мустахкам поялар ҳосил бўлади.