2- kurs III semestr

Qon biokimyosi va tekshirish usullari.
Qonning fizik-kimyoviy xossalari.Qon organizmning ichki muhitidir, u to'qimalar bilan tashqi muhit orasida boglanishni amalga oshiradi. Qon reaksiyasining doimiyligi, uning tarkibi va fizik-kimyoviy xossalari me'yoriy hayot faoliyatining zaruriy shartidir. Qonning organizm uchun ahamiyatini ta'riflab berish qiyin. Qon barcha organlar va to'qimalarni zarur ovqat komponentlari bilan ta'minlab, ovqatlantirish funksiyasini bajaradi.
Qonning ekskretor funksiyasi moddalar almashinuvining barcha oxirgi mahsulotlarini organizmdan chiqarishdan iborat. Qonning nafas olish funksiyasi gazlarni tashishdan iborat: qon hujayralarga kislorod yetkazib beradi va karbonat angidridni olib ketadi. Bu jarayonda gemoglobin asosiy rol o'ynaydi.
Qonning regulator funksiyasi nihoyatda muhimdir. Osmotik bosimni, muhitning pH doimiyligini, kislota—asos muvozanatini saqlab turish, gormonlar, vitaminlar, mineral moddalar transporti, suv almashinuvi, issiqlik almashinuvi jarayonlari—qon nazorati ostida turadigan omillarning tola bo'lmagan ro'yxatidir.
Qon organzmni ko'pgina infeksiyalardan himoya qilish funksiyasini limfotsit va leykotsitlar, immun oqsillar yoki antitelolar bo'lganligi sababli bajaradi. Qonning ivish va tromb hosil qilish qobiliyati tomirlar zararlanganda qon yo'qotishdagi eng muhim mexanizmlardan biridir.
Qonning tarkibi va asosiy vazifalari.Qon suyuq qismi — plazmadan va osilgan holdagi hujayralar — shaklli elementlardan tashkil topadi, ularga eritrotsitlar, leykot­sitlar va trombotsitlar kiradi.
Qonda bikarbonatli, fosfatit, oqsilli va gemoglobinli har xil bufer qon plazmasi oqsillari va ularning kaliy va natriyli tuzlaridan tashkil topadi. Bular kislotalar bilan ham, ishqorlar bilan ham reaksiyaga kirishib, ularni neytrallaydi. Gemoglobinning bufer xossalari kislota sifatida reaksiyaga kirishuvchi birikmalarning gemoglobinning kaliyli tuzi (KNV) bilan o'zaro reaksiyaga kirishishi mumkinligiga va bunda ekvivalent miqdorda kislotaning kaliyli tuzi va erkin gemoglobinning hosil bo'lishiga bog'liq bo'ladi.