1variant Pedagogika tarixi fanining maqsadi va vazifalari

5. Mirzo Ulug’bekning pedagogik g’oyalari va ma’rifatparvarlik xizmatlari
. Avvalo shuni takidlash 
zarurki, bundan 15 yil oldin qabul qilingan, Kadrlar tayyorlash milliy dasturi deb nom olgan Talim sohasini 
isloh qilish dasturi mamlakatimizda yangi jamiyat qurishning bosqichma-bosqich va tadrijiy rivojlanish 
prinsipiga asoslangan iqtisodiy va siyosiy islohotlarning biz tanlagan «ozbek modeli» - oz taraqqiyot 
yolimizning ajralmas tarkibiy qismidir. Agarki Ozbekistonda aholining qariyb 35 foizini 16 yoshgacha bolgan 
bolalar, 60 foizdan ziyodini esa 30 yoshgacha bolgan yoshlar tashkil etishini hisobga oladigan bolsak, bu 
islohotlarning roli va ahamiyati oz-ozidan tushunarli va ravshan boladi. Qabul qilingan dasturga muvofiq, 
mamlakatimizda 9+3 sхemasi bo’yicha 12 yillik umumiy majburiy bepul ta’lim tizimi joriy etildi. Yurtimizda 
amalga oshirilayotgan modelning prinsipial хususiyati avvalo shundaki, umumta’lim maktabidagi 9 yillik 
o’qishdan so’ng o’quvchilar keyingi 3 yil davomida iхtisoslashtirilgan kasb-hunar kollejlari va akademik 
litseylarda tahsil olib, ularning har biri umumta’lim fanlari bilan birga mehnat bozorida talab qilinadigan 2-3 
ta mutaхassislik bo’yicha kasb-hunarlarni ham egallaydi. 

---

18-variant 
1. NUTQ MADANIYATI TUSHUNCHASI VA TURLARI 
Odamlar jamiyatda yashaydi va muloqot inson mavjudligining ajralmas qismidir. Shuning uchun usiz aqlning 
rivojlanishi qiyin bo'lar edi. Avvaliga bu bolalarcha gap-so'zlarga o'xshash muloqotga urinishlar edi, ular asta-sekin 
sivilizatsiya paydo bo'lishi bilan yaxshilana boshladi. Xat paydo bo'ldi va nutq nafaqat og'zaki, balki yozma bo'lib qoldi, 
bu insoniyat yutuqlarini kelajak avlodlar uchun saqlab qolish imkonini berdi. Bu yodgorliklardan og`zaki nutq 
an`analarining rivojlanishini ham kuzatish mumkin. Nutq madaniyati va nutq madaniyati nima? Ularning normalari 
qanday? Nutq madaniyatini mustaqil egallash mumkinmi? Barcha savollarga ushbu maqolada javob beriladi. Nutq 
madaniyati nima?Nutq odamlar o'rtasidagi og'zaki muloqot shaklidir. Bu, bir tomondan, fikrlarni shakllantirish va 
shakllantirishni, ikkinchi tomondan, idrok etish va tushunishni o'z ichiga oladi.Madaniyat ko'p ma'noga ega atama 
bo'lib, u ko'plab fanlarning o'rganish predmeti hisoblanadi. Muloqot va nutqqa ma'no jihatdan yaqin bo'lgan ma'no ham 
mavjud. Bu og'zaki signallardan foydalanish bilan bog'liq bo'lgan madaniyatning bir qismi bo'lib, ular tilni, uning 
etnikligini, og'zaki va yozma shakllarga ega bo'lgan funktsional va ijtimoiy navlarini anglatadi.Nutq - bu insonning 
hayoti, shuning uchun u yozma va og'zaki nutqda to'g'ri va chiroyli gapira olishi kerak.