1Mavzu: Reanimatsiya va intensiv terapiya haqida tushuncha. Terminal holatlar. Elementar ópka – yurak reanimatsiyası

Reflektor shakli – kuchli og‘riq va tomirlar tonusining keskin tushib ketishi bilan ifodalanadi.


Chin (haqiqiy) shakli – yurak nasos funksiyasining buzilishi va umumiy periferik tomirlar qarshiligining ortishi bilan ifodalanadi.


Areaktiv shakli – transmural miokard infarkti oqibatida kelib chiqadi va periferik tomirlar tonusining keskin ortib ketishi va mikrosirkulatsiyaning buzilishi bilan kechadi.


Aritmik shakli – gemodinamikaning buzilishi taxikardiya va bradikardiya oqibatida rivojlanadi.


Klinikasi: yurak sohasi, to‘sh orqasida kuchli og‘riq, og‘riq chap qo‘l, pastki jag‘ga tarqaladi. Xansirash, o‘lim vahimasini sezish. Arterial gipotoniya (A/B 80 mm. sim. ust. teng), tana haroratining pasayishi, teri rangining oqarishi, akrosianoz, oligoanuriya. EKG da miokard infarktiga xos belgilar kuzatiladi.

V.N. Vinogradov bo‘yicha kardiogen shokning 3 ta darajasi farqlanadi:

I daraja (yengil): davomiyligi 3–5 soat, sistolik arterial qon bosim 90 mm.sim.ust.teng, puls bosimi 40–25 mm.sim.ust.teng. Yurak yetishmovchiligi belgilari sust rivojlangan.

• 
  daraja (o‘rtacha og‘ir): davomiyligi 5 soatdan ortiq, sistolik arterial qon bosim 80 mm. sim. ust. past, puls bosimi 30–15 mm. sim. ust. teng. O‘tkir yurak yetishmovchiligi belgilari yaqqol ifodalangan (tinchlikda hansirash, akrosianoz, o‘pkada xirillashlar).
  

III daraja (og‘ir): davomiyligi uzoq, arterial qon bosim 15 mm. sim. ust. va undan past. O‘tkir yurak yetishmovchiligi avj olib boradi, o‘pka shishi kuzatiladi.


Davolash:

1. Markaziy va periferik vena kateterizatsiyasini o‘tkazish.

2. Oksigenoterapiya.

• 
  Og‘riqni bartaraf etish (Narkotik analgetiklar-morfin 1% – 1,0, promedol 2% – 1,0). Bemorda qo‘rquv hissini yo‘qotish uchun neyroleptoanalgeziya o‘tkaziladi (fentanil 0,005% – 1,0,
  

droperidol 0,25% – 1,0). Bu usulning afzalligi – simpatoadrenal sistemani tinchlantiradi, umumiy periferik tomir qarshiligini pasaytiradi, kichik qon aylanish sistemasida bosimni tushiradi, periferik qon aylanishni yaxshilaydi. Natijada yurakka tushayotgan zo‘riqish birmuncha kamayadi.

• 
  Trombolitik terapiya. Tromb hosil bo‘lishi va asoratlarni oldini olish maqsadida geparin, fibrinolizin, streptokinaza singari antikoagulyantlar buyuriladi.
  
• 
  Nitrat preparatlari. Nitroglitserin 0,0005 – antianginal mio­ kardning­ kislorodga bo‘lgan talabini va chap qorinchaga tushayot­ gan zo‘riqishni kamaytiradi.
  
• 
  Arterial gipotenziya va o‘pka shishida gormonlar: gidrokar­ tizon 1000 mg/s, prednizolon 500–600 mg/s tomchi usulida buyuriladi.
  
• 
  Yurak ritmini tiklash uchun antiaritmik preparatlar buyuriladi.