1918 yilda Turkistonda iqtisodiyot va madaniyatning turli sohalari uchun kadrlar tayyorlaydigan maxsus muassasalar ochildi. Ulardan biri 1918 yil 21 aprelda ochilgan Turkiston xalq universitetidir

1918 yilda Turkistonda iqtisodiyot va madaniyatning turli sohalari uchun kadrlar tayyorlaydigan maxsus muassasalar ochildi. Ulardan biri 1918 yil 21 aprelda ochilgan Turkiston xalq universitetidir. Birozdan keyin Andijon, Qoʻqon, Samarqand, Fargʻona, Jizzax va boshqa shaharlarda uning filiallari ochildi. 1919-yilda Toshkentda fizioterapiya ilmiy tadqiqot instituti tashkil etildi. 1920-yillarda tarix, tibbiyot, tabiiy fanlar va boshqalar boʻyicha bir qancha ilmiy-tadqiqot institutlari ochildi, 1920-yil.
1920 yilda Turkiston davlat universiteti (1923 yildan — Oʻrta Osiyo davlat universiteti, 1960 yildan Toshkent Davlat universiteti, hozir — Oʻzbekiston Milliy universiteti) tashkil etilmoqda. Keyinchalik viloyatning tabiiy boyliklarini oʻrganish va ulardan foydalanish maqsadida universitet negizida mustaqil oliy oʻquv yurtlari va fanning turli yoʻnalishlari boʻyicha qator ilmiy muassasalar ochilmoqda.
1940-yilda 1932-yilda Toshkentda tuzilgan Ilmiy qoʻmita negizida Oʻzbekistonda SSSR Fanlar akademiyasining filiali tashkil etildi va shu vaqtdan boshlab bu boʻlim Oʻzbekistonning asosiy ilmiy markaziga aylandi. Oʻsha davrda uning tarkibiga geologiya, botanika, kimyo, suv xoʻjaligi muammolari (1941 yildan — Energetika instituti), tarix, til va adabiyot institutlari kirgan; tuproqshunoslik, zoologiya, fizika va matematika sektorlari (quyosh texnik laboratoriyasi bilan birgalikda); Toshkent Astronomiya rasadxonasi (Kitob kenglik stansiyasi bilan birgalikda); Iqtisodiy tadqiqotlar va kartografiya byurosi.
1940-yilda Oʻzbekistonning ilmiy-tadqiqot institutlari va oliy oʻquv yurtlarida 3 mingdan ortiq ilmiy va ilmiy-pedagogik xodimlar ishladilar. Ikkinchi jahon urushi (1941-1945) yillarida respublikada 40 dan ortiq ilmiy-tadqiqot institutlari va oliy o‘quv yurtlari faoliyat ko‘rsatdi.

Русский
Узбекский

В 1943 г. филиал АН СССР в Узбекистане переорганизовывается в Академию наук Узбекской ССР (АН УзССР), в составе которой к тому времени действовали 10 научно-исследовательских институтов, в том числе созданные в 1943 г. институты: физико-технический, истории, востоковедения и экономики. Членами Академии стали 11 академиков - учредителей, 18 членов-корреспондентов, 3 почетных члена. В учреждениях Академии работали 210 научных сотрудников, в их числе 28 докторов и 80 кандидатов наук. Во второй половине 40-х годов усилия ученых республики были в основном направлены на развитие послевоенной экономики, культуры, медицины и других отраслей.
V 1943 g. filial AN SSSR v Uzbekistane pereorganizovyvayetsya v Akademiyu nauk Uzbekskoy SSR (AN UzSSR), v sostave kotoroy k tomu vremeni deystvovali 10 nauchno-issledovatel'skikh institutov, v tom chisle sozdannyye v 1943 g. instituty: fiziko-tekhnicheskiy, istorii, vostokovedeniya i ekonomiki. Chlenami Akademii stali 11 akademikov - uchrediteley, 18 chlenov-korrespondentov, 3 pochetnykh chlena. V uchrezhdeniyakh Akademii rabotali 210 nauchnykh sotrudnikov, v ikh chisle 28 doktorov i 80 kandidatov nauk. Vo vtoroy polovine 40-kh godov usiliya uchenykh respubliki byli v osnovnom napravleny na razvitiye poslevoyennoy ekonomiki, kul'tury, meditsiny i drugikh otrasley.
1943-yilda SSSR Fanlar akademiyasining O‘zbekistondagi filiali O‘zbekiston SSR Fanlar akademiyasi (O‘zSSR Fanlar akademiyasi) etib qayta tashkil etilib, o‘sha davrga kelib uning tarkibiga 10 ta ilmiy-tadqiqot institutlari, jumladan, 1943 yilda tashkil etilgan institutlar: fizika-texnika, tarix, sharqshunoslik va iqtisodiyot. Akademiyaga 11 nafar akademik-taʼsischi, 18 nafar muxbir aʼzo, 3 nafar faxriy aʼzo aʼzo boʻldi. Akademiya muassasalarida 210 nafar ilmiy xodim, jumladan, 28 nafar fan doktori va 80 nafar fan nomzodi faoliyat yuritdi. 40-yillarning ikkinchi yarmida respublika olimlarining sa’y-harakatlari, asosan, urushdan keyingi iqtisodiyot, madaniyat, tibbiyot va boshqa sohalarni rivojlantirishga qaratildi.