|
1. Mikroskopiya:Qozǵawtıwshı kislota -spirt-sıltılarǵa chi- ilamli bakteriyalar toparına kiredi. Onıń qabıǵında steorin kis- lotalari hám mumsimon elementlar bar. Bul elementlar suw, boyaw, kislota hám sıltılardı suwdaǵı eritpelerin kletkaǵa ótkermeydi. Sol sebepli de tuberkuloz bakteriyaları boyawdı qıyın qa- bul etedi. Arnawlı, Tuberkulyoz -Nilsen usılında bo'yaladi:
1. Fiksatsiyalangan surtpege arnawlı filtr qaǵaz, ústinen kar bolli Tuberkulyoz fuksini quyıladı. Spirt lampası jalınsında puw payda boMguncha qızdırıladı hám 5—7 minuta kópirchada turadı.
2. Filtr qaǵazdı alıp tastap, ústine sulfat kislotasınıń 3—5% I i eritpesi quyıladı 5—7 sekund.
3. Jaqsılap suw menen juwıladı.
4. Qosımsha Leffler metilen ko'ki menen 4—5 minuta bo'yala- di.
5. Surtpeni suw menen juwıp, filtr qaǵazında quritiladi.
Mikroskopda kislotaǵa shıdamlı bakteriyalar—qizil (127-súwret); shıdamsızlari bolsa kók reńde boladı.
B. B. Pavlovskiy maǵlıwmatı boyınsha (diagnostika infek- sionnix i protozoynix bolezney sel'skoxozyaystvennix jivotnix. Al'bom. M., KolosS, 1968, s. 101) surtpege karbol li Tuberkulyoz fuksini quyıp 1—2 minuta puw payda bolaman degenge shekem yamasa qayna- guncha qızdırıladı (a). Suw menen juwıladı (b), 5% li sulfat kislota menen reńsizlantiriladi (d). Keyininen surtpe aldın spirt (e), keyin suwmenen juwıladı (f) hám metilen ko'ki menen bo'yaladi (e), (133-súwret).
Gram usılında boyalǵan surtpede grammusbat, tayaqsha forma daǵı, uzınlıǵı 1, 5—5—6 mkm, diametri 0, 3—0, 6 mkm bakteriyalar kórinedi. M. tuberculosis — jińishke, jeńil egilgan, M. bovis — kalta, qalın, M. Avium — basqalarına salıstırǵanda mayda, polimorf tayaqsha. Surtpede birden, top-top bolıp jay- lashadi. Háreketsiz, spora hám kapsula payda etmeydi. Kulturadan tayarlanǵan surtpede ipsimon uzın forması da ushraydı
2. Bakteriologiya: Aldın Gon yamasa Álikayev usıllarınan birinde patmaterialga ishlov beriledi.
Gon usılı : Patmaterialni steril hawanchada jaqsılap ezib 1:4 koefficientte 10 -12% li sulfat kislotanıń suwdaǵı eritpesi menen aralastırıladı. Payda bolǵan suspenziya minutına 3000 aylan - má tezlikte 10—15 minuta centrifuga etiledi. Ekspozitsiya (kis lotaning tásiri) 20—30 minutadan aspawı kerek. Shókpeden surtpeler tayarlanadı, azıq ortalıqqa egiledi. Biosinov ushın shókpe 1—2 ret steril fiziologikalıq eritpe menen juwıladı.
Álikayev usılı : Kóbinese patmaterial jańa, kem pataslanǵan bolǵanda qollanıladı. Patmaterial steril kelinde 0, 5 sm3 kat- talikda maydalanıp, ústine 10—8—6% li sulfat kislotanıń suwda gi eritpesi quyıladı. 10—20 minuta turadı. Kislotanıń ekspozitsiya waqıtı hám konsentraciyası materialdıń pataslanıw dárejesine baylanıslı. 10—20 minutadan keyin kislota to'kib taslanıp, ornına fiziologikalıq eritpe quyıladı hám 8 minuta turadı. Keyin fiziologikalıq eritpeni to'kib, patmaterial kelinde jaqsılap eziladi, fiziologikalıq erit- mada suspenziya tayarlanadı, 5-6 probirka azıq ortalıqqa egiledi.
Qayta islengen patmaterial — elektiv: máyek-kraxmalli, gereń- toshkali-glitserin-bulonli (128-súwret) - biygana mikroorgan- baǵındırıwlardıń artıwın toqtatuvchi ortalıqlarǵa egiledi. Kóbinese Petranyani (130 -súwret), Levenshteyn-Iyensen, Gelberg ortalıqla - ridan paydalanıladı. Glitserinli GPB hám GPA lari da isletiline di (129 -súwret).
Tuberkuloz qozǵawtıwshısı — aerob, aste ósedi (2—4 hápte hám odan kóbirek). Glitserinli bulonda uzaq waqıt dawamında (6—8 hápte) o'stirilganda uwlı zatlı element tuberkulin toplandı. Odan tuberkulozni anıqlawda paydalanıladı. Suyıq ortalıqta qozǵawtıw - chi 10—30 kúnden keyin ósip perde payda etedi.
M. tuberculosis — qalıń perde, M. bovis — to'rsimon o'simtali perde, M. avium — bolsa 7—10 chi kúni juqa, názik, aǵıwlaw 21 chi kúni kúshli ajinlashgan aldın qurǵaqlay, keyin shilimshiq mamıq- de payda etedi. Tıǵız azıq ortalıqlarda basında zorǵa kórinedi- gan mikrokoloniyalar payda boladı, keyin olar úlkenlesip bara- di. Azıq ortalıq maydanınan mayda yamasa úlken, jıltır yamasa xiraroq, tegis yamasa kengish 1—2 koloniyalar payda boladı, yamasa koloniyalar birlesip ketib, maydanı menen bir aǵıw qatlam payda etedi. Bak teriologik tekseriw múddeti — 2 ay. Ekmalarni hár 4—5 kúnde kórip nátiyje jazıp barıladı.
Do'stlaringiz bilan baham: |
