19 amaliy ish teshiklarni zenkovkalash, zenkerlash va yo’nib kengaytirish ishning maqsadi

Teshiklarni qo’l razvyortkalar bilan yo’nib kengaytirish

1.Teshiklarni razvyortkalar bilan yo’nib kengaytirish (a). Eslatma. Silliq tsilindrik teshiklar to’g’ri ariqchali razvyortkalar bilan, shponka ariqchasi bo’lgan teshiklar burama ariqchali razvyortkalar vositasida, konus shtiftlar uchun belgilangan teshiklar esa, tzgishli darajada konus razvyortkalar bilan ishlanadi.

1.CHizmaga muvofiq., yo’nib kengay­tirish uchun qo’yim qoldirilib, (b) rasmda berilgan ma’lumotlar hisobga olingan, holda teshik parmalanadi: teshik diametri — 3 — 6 , 6—18, 18-30, 30-50 mm; yo’nib kengaytirish uchun qo’yim — 0,2. 0,3, 0,4, 0,5 mm. Tegishli razvyortka tanlanadi: silliq tsilindrik teshiklarni yo’nib kengaytirishda — to’g’ri ariqchali razvyortkalar; shponka uchun yoki shlitsli o’yiklari bo’lgan teshiklar uchun — spiralsimon ariqchali razvyortkalar; konussimon shtiftbop teshiklar uchun - tegishli konuslikdagi konussimon razvyortkalar. Razvyortkaning tishlari sinib, uvalanib tushmaganligi va kesuvchi qirralarida o’yilgan joylari yuq-ligi tekshiriladi. CHala mahsulot stanokdan olinib, chilangarlik girasida mahkamlanadi. Kerakli o’lchamdagi xomaki yo’nuvchi razvyortka olinib, u n ing kesuvchi qismi mashina moyi bilan moylanadi. Raz­vyortka teshikka tikka qo’yilib, uniig xolati 90^0 li burchaklik bilan tek-shiriladi. Teshik o’qi ishlov beriladigan zagotovka yuzasiga perpendikulyar holatda ekanligiga ishonch hosil qilinib, razvyortkaning orqa uchi kvadratiga parmadasta — vorotok o’rnatiladi (v). Razvyortkaning qiyshayishi parmadastaning yoniga og’ishi yo ki uning b i r t ye k i s bosilmaganligi yoxud razvyortka uchun katta qo’yim qoldirilganligi oqibatida sodir bo’ladi. O’ng qo’l bilan razvyortkaga uning o’qi bo’ylab bir oz bosim ko’rsatiladi, chap qo’l bilan parmadasta soat mili yunalishida sekin va ravon xarakterlanadi (v). Razvyortka teshikka kesib kirganidan keyin parmadasta tutqichlarining uchidan ushlab va bosi6 turib, razvyortka aylantiriladi (g): razvyortkani faqat bir tomonga aylantirish kerak; agar u teskari aylantirilsa, tishlari octiga qirindi tushib, tiqilib qoladi va teshik devorlarini buzib yuboradi.