18-Mavzu: Berk poligon ichki burchaklarini burchagiy bog‘lanmaliklari, ularni tuzatish Reja

18-Mavzu: Berk poligon ichki burchaklarini burchagiy
bog‘lanmaliklari, ularni tuzatish
Reja.

1. 
   Berg poligon ichki burchaklari
   
2. 
   Burchagiy bog’lanmalari va ularni tuzatish
   

Yopiq poligondagi singari, diogonal yo’li tomonlarining rumb burchaklari hisoblab topiladi. Bizning misolda, 1 6 94 21     I ; JShQ; I I r 1-6 180 94 21 85 39       4 6 111 42     I ; JShQ; I I r 6-4 180 111 42 68 18       14 12.Yopiq poligondagi singari diogonal yo’li tomonlarining koordinata orttirmalari aniqlanadi; *sin 69,73 *sin 85 39 69,53; * cos 69,73 *cos 85 39 5,29; 1 6 1 6 1 6 1 6 1 6 1 6               I I y d r x d r   *sin 59,61*sin 68 18 55,39; *cos 59,61*cos 68 18 22,04; 6 6 6 6 4 6 4 6 4               I v v v I y d r x d r   Rumblar nomini hisobga olib quyidagilarni yozishimiz mumkin. 69,53 ; 5,29 ; 1 6 1 6 y metr x metr         55,39 ; 22,04 ; 6 4 6 4 y metr x metr         Оlingan natijalar vedomosti 7 – chi va 8 – chi grafalariga yoziladi (1 – ilovaga qarang). 13.Hisoblangan koordinata orttirmalarining yig’ndisi aniqlanadi. ∑∆х = ∆хм + ∆х6-4 = – 5,29 – 22,04 = – 27.33 metr; ∑∆y = ∆yм + ∆y6-4 = + 69,53 – 55,39 = + 124.92 metr. 14.Quyidagi formulalar orqali diagonal yo’li koordinata orttirmalarining nazariy yig’indisi aniqlanadi. naz oxir bosh naz oxir bosh y y y x x x         bu yerda: хbosh, уbosh – diagonal yo’li tayangan boshlang’ich nuqta koordinatalari. xoxir , уoxir – diagonal yo’li tayangan oxirgi nuqta koordinatalari. Bizning misolda, х m x x m bosh oxir х 500,00 472,68 1 4       у у m у у m bosh oxir 500,00 624,94 1 4       Bu qiymatlar yopiq polygon koordinatalarini hisoblash vedomostidan olinadi. Bizning misolda koordinata orttirmalarining nazariy yig’indisi quyidagicha bo’ladi: у у у m x x x m 624,92 ( 500,00) 124,94 472,68 ( 500,00) 27,32 4 4 1 4 4 1                   15.Diogonal yo’li koordinata orttirmalarining bog’lanmasligi aniqlanadi. f у у m f x x m у amal naz x amal naz 124,92 ( 124,94) 0,02 27,33 ( 27,32) 0,01                     16.Yopiq poligondagi singari absolyut va nisbiy bog’lanmasliklar aniqlaniladi. Оchiq poligonda yo’l qo’yarlik nisbiy bog’lanmaslik quyidagi shartni qanoatlantirishi kerak: 1000 1 Р : f 1 аbs   Р f аbs ; bu yrda: Р – diogonal yo’li perimetri. Bizning misolda, 1000

Bu hisoblar diagonal yo’li koordinatalarini hisoblash vedomosti tagida keltiriladi (1 – ilovaga qarang). 17.Koordinata orttirmalarining bog’lanmasliklari fx vа fy tuzatmalar shaklida, xuddi yopiq poligondagi singari, teskari ishora bilan koordinata orttirmalari quyidagicha bo’ladi, ya’ni: у m у x x 55,39 0,01 55,40 69,53 0,01 69,54m 22,04 0,00 22,04m 5,29 0,01 5,28m 6 4 1 6 6 4 1 6                             Ularning yig’indisi orttirmalar nazariy yig’indisiga teng bo’lishi kerak, yani: у у m х x m t naz t naz 124,94 27,32           Тuzatilgan koordinata orttirmalari vedomostining 9 – chi va 10 – chi grafalariga yoziladi (Teodolit s’yomkasi hisobi jadvaliga qarang). 18. Yopiq poligon uchlarining koordinatalarini hisoblash vedomostidan xbosh vа ybosh qiymatlari olinib, ochiq poligon uchlarining koordinatalarini hisoblash vedomostining 11– chi vа 12– chi grafalariga yoziladi (bizning misolda, xbosh = x1 = 500,00 vа ybosh = y1 = 500,00 19.Diogonal yo’lining qolgan nuqtalarining koordinatalari yopiq poligondagi singari (n0 16 ga qarang) hisoblab topiladi. Bizning misolda, x1 = 500,00 + (–5,28) = 494,72m у у у m у у m у x x x m 569,54 55,40 624,94 у 500,00 69,54 569,54 500,00m 494,72 ( 22,04) 472,68 4 1 6 4 6 1 1 6 1 4 6 6 4                              Hisob oxirida diogonal yo’lining oxirgi tayanch nuqtasining koordinatasi kelib chiqishi kerak. Охirgi tayanch nuqta koordinatasi х vа у yopiq poligon uchlarining koordinatalarini hisoblash vedomostidan olinadi (bizning misolimizda, 0 4 x  x vа 0 4 y  y ). Тоpilgan koordinatalarining qiymatlari diogonal yo’li koordinatalari hisoblash vedomostining 11 – chi va 12 – chi grafalariga yoziladi.