18- mavzu. Innovasiya faoliyatini moliyalashtirish

14.1.Innovasiya tushunchasi.

Xozirgi sharoitda innovasiya v unga investisiya qilish muxim ahamiyatga egadir. Innovasiya –bu ijtimoiy faoliyat(ishlab chiqarish, iqtisodiy, xuquqiy, ijtimoiy munosabatlarda, fan, san’at, ta’lim va boshqalar)ning u yoki bu sferasidan ijtimoiy iqtisodiy faoliyatni takomillashtirishga yo‘naltirilgan texnolgik ishlanmalar, intellektual mexnat natijalaridan foydalanish hisoblanadi.

Innovasiya lug‘atini ahamiyati ob’yektning izlash, tahlil qilish va o‘lchashnishning aniq maqsadiga bog‘liq bo‘ladi.

Xozirgi iqisodiy nazariyada innovasiyaning beshta asosiy turlari mavjud:

1)yangi mahsulotni joriy etish(innovasion tovar);

2)ishlab chiqarishning yangi usullarini joriy etish(texnologik innovasiya)

3)yangi tovar va xizmatlar bozorini tashkil qilish(bozor innovasiyasi)

4)yangi yarim tayyor va xom ashyoni taqdim etishni yangi manbalarini o‘zlashtirish(marketing innovasiya)

5)boshqarish tarkibini qayta tashkil etish(boshqarish innovasiyasi)

Jaxon xujaligida erkin xududlarning xozirgi tarkalish kulamida solik imtiyozlari joriy sarmoyaning xududga okib kirishi uchun asosiy ragbat omil bula olmaydi. Bugungi kunda sarmoyani jalb kilish uchun siyosiy barkarorlik, investisiya kafolatlari, infratuzilma sifati, ishchi kuchining malakasi, ma’muriy tadbirlarning soddalashishi kabi omillar, shuningdek ichki bozorda nisbatan arzon kreditlar olish imkoniyati muximrokdir.

imtiyozlar turli kombiinatsiyalarda kullanishi mumkin.

Ma’lum bir olingan tarmokda investorni kiziktiruvchi xususiyatlar kuyidagilardir:

• 
  tarmokning rivojlanish mikdori va darajasi, tarmokdagi rakobatchilik xarakateri;
  
• 
  mavjud korxonalarning rivojlanishi, tarmokka yangi korxonalarning kirib kelishi va undan chikishdagi tusiklari;
  
• 
  innovasiyalar va texnologiyalar zamonaviylashtirishining tarmokdagi axamiyati;
  
• 
  konunchilikka kura tartibga solish;
  
• 
  iktisodiy tendensiyalar;
  
• 
  keyingi bir necha yil ichida tarmokdagi umumiy sotish xajmlari;
  
• 
  tarmokning kutilayotgan o‘sishi;