17 мавзу Қўшимча маърузалар (мустақил тайёрланишда ёрдам учун)

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• ҚАЛАМПИР КАСАЛЛИКЛАРИ
• Қалампир мевасининг альтернариоз чиришини сапротроф (кучсиз паразит) Alternaria alternata (ва эҳтимол A. solani) гифомицет замбуруғи қўзғатади (3 расм). Патоген мевага ҳашаротлар чаққанда пайдо бўладиган тешиклар ва бошқа ҳар хил яралар орқали киради.
• Қалампирнинг фузариоз ва фитофтороз касалликларини Fusarium spp. ва Phytophthora sp. замбуруғлари қўзғатади. Ўсимликларнинг барча органлари зарарланади, уруғбарг ва ёш ниҳоллари чирийди. Кейинги фазаларда илдиз чириш, новда ва баргларда некротик доғлар ва яралар, мевада қуруқ чириш ривожланади.

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• 3 расм. Қалампир мевасида альтернариоз чириш касаллигининг белгилари (қўзғатувчи Alternaria alternata).

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• ҚАЛАМПИР КАСАЛЛИКЛАРИ
• Қалампирнинг сўгал касаллигини Xanthomonas campestris pv. vesicatoria бактерияси қўзғатади. Касаллик баргларнинг остида сувда куйганга ўхшаш, кичик доғлардан бошланади, сўнгра улар ўлчами 0,6 см гача келадиган, бўртиб чиққан, қизғиш-кулранг, ўртаси қора, баъзан тор, сариқ ҳошияли доғлар шаклига киради. Баргларнинг устидаги доғлар бироз ботиқ, баъзи барглар илма-тешик бўлиб, четлари тепага букилади, сарғаяди ёки оч-қўнғир тус олади, барглар тўкилади (4 расм). Меваларда бўртиб чиққан қўнғир некротик яра (сўгал)лар пайдо бўлади. Бактерия уруғ ва зарарланган кўчат орқали тарқалади, бир йилгача ўсимлик қолдиқларида сақланади.

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• 4 расм. Қалампир ўсимлигида бактериал сўгал касаллигининг белгилари (қўзғатувчи Xanthomonas vesicatoria).