17 – Ma`ruza: Reanimasiya asoslari. Reja: Reanimatsiya haqida tushuncha. Terminal holat va uning davrlari

3. Klinik o’lim – eng muhim hayotiy organlarning yurak, nafasning to’xtashi, hushining bo’lmasligi, arefleksiya, ko’z qorachiqlar kengaygan. Bosh miya hujayralari, organism hujayralari 5-6 daqiqagacha yashaydi.

Terminal holatlar va klinik o’lim barcha hayot uchun muhim funksiyalarning chuqur buzilishlari bilan kechadi. Bosh miyada qand va glikogen makroergik fosfor birikmalari miqdori keskin kamaygan, bosh miya po’stlog’i, miyacha hujayralari tez shikastlansa bosh miya stvoli kamroq zararlanadi. Klinik o’limdan keyin 20-30 daqiqagacha yurak avtomatizmi va o’tkazuvchanligi saqlanadi, buyrakda qon aylanishining buzilishi natijasida buyrak funksiyasi buziladi.

Terminal holatga olib keluvchi sabablar: og’ir shikastlanishlar, kuyishlar, cho’kish holatlari, korbanat angidrid bilan zaharlanganda, turli kimyoviy va biologic zaharlanishlar, toksikoz va yallg’ilanish kasalliklar (pnevmoniya, sepsis)da, ko’p qon yoqotish holatlari, qon aylanishining to’xtashi.

Qon aylanishining to’xtashi esa asfiksiya va gipoksiya holatlari, yurakning tug’ma va orttirilgan kasalliklari, dori moddalarning nojo’ya ta’sirlaridan kelib chiqishi mumkin. Yurakning to’xtashiga narkotik moddalarning peredozirovkasi, suv-tuz almashinuvining buzilishi sabab bo’lish ehtimoli yuqori.