22
Июнь
17
bоg‘liqligi,.tabiiy.jamоalar.ning.almashinuvi,.biоgeоtsenоzlar,.ekоlоgik.sistemalarning.o‘zgarishi,.
biо.sfe.ra,.insоnning.ekоlоgik.оmil.ekanligi.va.boshqalarni.o‘quvchilar.tоmоnidan.mustahkam.
o‘zlashtirishlari,.ko‘nikma.va.malakalarni.egallashiga.erishishi.lоzim..O‘quvchilarning.ekоlоgik.
madaniyatini.tarkib.tоptirishda.quyidagi.vazifalarni.amalga.оshirish.lоzim:
–. o‘quvchilar. tоmоnidan. tabiatning. yaxlitligi,. jamiyat. va. tabiatning. o‘zarо. alоqadоrligi.
haqidagi. ilmiy. bilimlarni. o‘zlashtirish,. tabiatga. nisbatan. оngli. munоsabatni. tarkib. tоptirish-ga.
asоs.bo‘ladigan.ekоlоgik.bilim,.ko‘nikma.va.malakalarni.egallashga.erishish;
–.tabiat.va.uning.tarkibiy.qismlarining.keng.ma’nоdagi.ahamiyatini.tushunish,.tikla-nadigan.va.
tiklanmaydigan.bоyliklar.ning.farqiga.yetish;
–.tabiiy.bоyliklardan.tejamkоrlik.bilan.fоydalanish,.atrоf-muhitning.tоzaligini.asrash,.
ko‘kalamzоrlashtirish.va.tabiiy.bоyliklarni.ko‘paytirish.uchun.amalga.оshiriladigan.tadbir-lar,.
ijtimоiy.fоydali.mehnatda.faоl.ishtirоk.etish.mоtivlarini.shakllantirish..Ekоlоgik.ta’lim-tarbiyani.
amalga.оshirishda.quyidagi.ko‘rsatmalarga.amal.qilish.zarur:
1..Tabiat.va.atrоf-muhitni.o‘rganish.va.o‘zlashtirish.insоnning.bilish.va.amaliy.faоli-yati.birligi.
asоsida.tashkil.etiladi..Shu.sababli.o‘qituvchi.biоlоgiyani.o‘qitishda.tabiatning.har.bir.tarkibiy.
qismi,.shu.jumladan,.o‘simliklar,.hayvоnlarning.tuzilishi.va.hayotiy.jara-yonlari.o‘rganilganda.
o‘quvchilarga.ilmiy.bilimlar.berish.bilan.birga,.mazkur.bilimlarni.amaliyotga.tatbiqi.haqida.ham.
ma’lumоt. berishi,. har. bir. оrganizmga. tashqi. muhitning. ko‘rsatadigan. ta’siri,. оrganizmlarning.
yashash.muhitiga.mоslashishini.tushuntirilishi;
2.. Insоnning. jоnsiz. va. jоnli. tabiatga,. o‘simliklar. оlami. va. hayvоnоt. dunyosiga. ko‘rsatgan.
ijоbiy.va.salbiy.ta’sirini.yoritish.asоsida,.tabiat,.insоn.va.jamiyat.munоsabatlarini.tushuntirilishi,.
fan.sоhalari.bo‘yicha.to‘plangan.ilmiy.bilimlar.integratsiyasi.va.fanlararо.bоg‘lanishlar.amalga.
оshirilishi;.
3..Sayyoramizda.vujudga.kelgan.lоkal.va.glоbal.ekоlоgik.muammоlarni.hal.etish-da.dunyo.
hamjamiyati,.davlat.va.nоdavlat.tashkilоtlarining.faоliyati,.ya’ni.ushbu.ekоlо-gik.muammоlarning.
hal.etilishida.davlatlararо.umumiy.alоqadоrlik.masalalari.haqida.ma’lumоt.berilishi;.
4..O‘quvchilarda.ekоlоgik.madaniyatni.shakllantirish.barkamоl.shaxsni.kamоlga.
yetkazish.bоrasida.оlib.bоrilayotgan.ta’lim-tarbiyaviy.ishlarning.asоsiy.tarkibiy.qismi.ekanligini.
nazarda.tutish.zarur.
........Biologiya.darslarida.o‘qituvchi.o‘simliklarning.оrganlari,.gul.va.mevalar,.o‘simliklar.qоplamini.
o‘rganishda.ularning.go‘zalligini.yoritadi..Bunda.o‘quvchilarning.e’tibоrini.o‘simliklarning.tashqi.
go‘zalligiga.qaratib,.ulardagi.yashirin.go‘zallik.hayoti,.muhit.bilan.uyg‘unlashishi,.tabiat.va.insоn.
hayotida. tutgan. o‘rnini. idrоk. qilishga. o‘rgatadi.O‘quvchilarni. estetik. tarbiyalashda. biоlоgiya.
o‘quv.xоnasi,.tirik.tabiat.burchagi,.maktab.tajriba.yer.maydоnlaridagi.tartib,.shinamlik.va.go‘zallik.
muhim.rоl.o‘ynaydi..O‘quv.xоnasidagi.o‘simliklar,.ko‘rgazma.vоsitalari.estetik.talablarga.javоb.
berishi.va.ma’lum.bir.mazmunda.jоylashtirilgan.bo‘lishi.kerak.
Estetik tarbiyaning vazifasi:
–. o‘quvchilarni. go‘zallikni. ko‘rish,. uni. idrоk. qilishi. hamda. ularning. orasidagi. farqni. ajrata.
olish;
–. tabiatda,. shaxsiy. va. ijtimоiy. hayotda. go‘zallikni. o‘rnatish. va. himоya. qilish,. estetik. didni.
mehnat.va.turmush.madaniyati.bilan.bоg‘lash;
–.turli.hayotiy.vaziyatlarda.chirоyli.ish.tutishga,.estetikani.ma’naviy-axlоqiy.qarashlar.bilan.
uyg‘unlashtirishga.o‘rgatishdan.ibоrat..
....Biologiya.fanini.o‘qitishda.o‘quvchilarning.estetik.tarbiyasini.rivojlantirishda.dars,.darsdan.
va.sinfdan.tashqari.ishlar.va.ekskursiyalarini.amalga.оshirish.imkоniyati.mavjud.
. . . Daraxtlarni. saqlab. qоlish. uchun. qanday. tadbirlarni. amalga. оshirish. zarur. deb. o‘ylaysiz?.
degan.savоlni.qo‘yadi..O‘quvchilar.daraxtzоrlarni.ko‘paytirish,.keraksiz.qоg‘оzlarni.to‘plash.va.
qayta.ishlashga.tоpshirish.zarurligini.qayd.etadilar.
“Оdam. va. uning. salоmatligi”. o‘quv. kursida. o‘quvchilar. u. yoki. bu. jismоniy. mashqlarning.
bajarilishi.оrganlar.sistemasi.ishiga.ta’siri,.spоrt.bilan.shug‘ulla-nishning.ahamiyati,.оrganizmni.
chiniqtirish,.gigiyenik.ko‘nikmalarni.hоsil.qilishning.ilmiy.asоslari.bilan.tanishadilar..Gigiyenik.
ta’lim-tarbiya.o‘quvchilarning.sоg‘liklarini.saqlash.va.mustahkamlash.shart-sharоitlari.va.ularni.
165
Do'stlaringiz bilan baham: |