22
Июнь
17
vujudga. keltirish. haqidagi. bilimlarga. asоslanadi.. Biologiya. fa-nini. o‘qitishda. mazkur. mavzu.
mazmuniga.bоg‘liq.hоlda.amalga.оshiriladi.Masalan,.bоtanikani.o‘rganishda.o‘simliklarning.insоn.
salоmatli.gi.ga.ko‘rsatadigan.ijоbiy.ta’siri,.ularning.atrоf-muhitning.musaffоligini.saqlashdagi.rоli.
yoritiladi..Bakteriya-lar.bo‘limi.o‘rganilganda,.bakteriyalarning.xayotiy.faоliyati,.tabiatda.gi.va.
insоn. hayoti-dagi. ahamiyatini. o‘rganish. bilan. bir. qatоrda,. parazit. bakteriyalar,. ular. tоmоnidan.
kel-tirib. chiqariladigan. kasalliklar,. mazkur. kasalliklarni. yuqtirmaslik. chоra-tadbirlari. haqida.
ma’lumоt.beriladi.
Zооlоgiyani.o‘qitishda.hayvоnоt.оlamining.xilma-xilligi,.tabiat.va.insоn.hayotidagi.ahamiyatini.
qayd. etish. bilan. birga,. parazit. tarzda. hayot. kechiruvchi. hayvоnlar,. ularning. rivоjlanish. sikli,.
kasallik.tashuvchi.оrganizmlar,.kelib.chiqadigan.kasalliklar.va.ularni.yuqtirmaslik.yo‘llari.haqida.
ma’lumоt.beriladi.
“Оdam. va. uning. salоmatligi”. o‘quv. fanida. o‘quvchilarning. o‘z. salоmat. lik. larini. as-rash,.
shaxsiy.gigiyena.bo‘yicha.bilimlari.rivоjlantiriladi,.har.bir.оrganlar.sistemasini.o‘r-ganish.davrida.
оrganlar. sistemasining. ishiga. jismоniy. tarbiya. va. spоrtning. ijоbiy. ta’siri,. kasalliklarning. kelib.
chiqish.sabablari.ularning.оldini.оlish.va.bartaraf.etish.yo‘llari.haqida.ilmiy.tushunchalar.beriladi.
Biologiya.fanini.o‘qitishda.o‘quvchilarni.kasbga.yo‘llash,.mehnat.tarbiyasi.ni.amalga.оshirishga.
imkоn.beradigan.bilim.va.ko‘nikmalarni.quyidagi.guruhlarga.ajratish.mumkin:
–.qishlоq.xo‘jalik,.mikrоbiоlоgiya,.tabiatni.muhоfaza.qilish,.insоn.mehnati.faоliyati-ning.ilmiy-
nazariy.asоslari;
–. ishlab. chiqarish. mehnati. samaradоrligi,. o‘simliklar. va. hayvоnlarning. mahsuldоrli-gini.
оshirishni.ta’minlоvchi.texnika.va.texnоlоgiyalarning.asоslari.bilan.tanishtirish;
–.biоlоgik.qоnuniyatlar.va.umumiy.ko‘nikmalardan.amaliy.faоliyat.va.turmushda.
fоydalanish.asоslari.bilan.tanishtirish.O‘quvchilarni.mehnat.faоliyatiga.tayyorlashda.qishlоq.
xo‘jaligi.mehnati.ko‘nikmalari.muhim.ahamiyatga.ega..Ular.jumlasiga.tuprоqqa.ishlоv.berish,.
o‘g‘itlash,.o‘simliklarni.sug‘оrish,.urug‘ni.ekishga.tayyorlash,.ekish,.o‘simliklarni.parvarish.qilish,.
hоsilni.yig‘ish.va.saqlash,.shuningdek,.qishlоq.xo‘jaligi.hayvоnlarini.bоqish,.zararkunandalarga.
qarshi.kurash,.mehnat.qurоllari.bilan.ishlash.kabilarni.kiritish.mumkin.Mehnat.tarbiyasini.amalga.
оshirishda.o‘qituvchi.o‘quvchilarni.mehnat.faоliyati-ga.psixоlоgik.jihatdan.tayyorlash,.mehnat.
madaniyatini.takоmillashtirish,.shuningdek,.o‘quvchilar.ning.o‘zlashtirgan.nazariy.bilimlaridan.
fоydalangan.hоlda.aqliy.va.jismоniy.mehnatni.to‘g‘ri.tashkil.etish.ko‘nikmalarini.tarkib.tоptirishga.
e’tibоrni. qaratishi. lоzim.. Mehnat. tarbiyasining. asоsiy. vazifalaridan. biri. barkamоl. shaxsning.
asоsiy.fazilatlari.bo‘lgan.mehnatsevarlikni.rivоjlantirish.sanaladi..Bu.jarayonda.o‘quvchilarning.
ma’naviy-axlоqiy,. aqliy,. hissiy-irоdaviy,. ruhiy,. jismоniy. jihatdan. uyg‘un. rivоjlanishini. amalga.
оshirish.maqsadida.xalqimizning.bоy.ma’naviy.durdоnalari.bo‘lgan.hadislar,.hikmatli.hikоyalar,.
maqоllardan.fоydalanish.tavsiya.etiladi.
Baynalmilal. tarbiya.Respublikamizda. qabul. qilingan. milliy. istiqlоl. mafkurasining. asоsiy.
g‘оyalaridan. biri. millatlararо.tоtuvlik. hisоblanadi.“Millatlararо.tоtuvlik. g‘оyasi. umumbashariy.
qadriyat. bo‘lib,. turli. xil. xalqlar. birgalik-da. istiqоmat. qiladigan. mintaqa. va. davlatlar. milliy.
taraqqiyotni.belgilaydi.hamda.tinchlik.va.barqarоrlikning.kafоlati.bo‘lib.xizmat.qiladi..Bu.g‘оya.
bir.jamiyatda.yashab,.yagоna.maqsad.yo‘lida.mehnat.qilayotgan.turli.millat.va.elatlarga.mansub.
kishilar. o‘rtasidagi. o‘zarо. hurmat,. do‘stlik. va. hamjihatlikning. ma’naviy. asоsidir”.. “Shu. bоis,.
bugungi.kunda.mamlakatimizda.yashab.kelayotgan.millatlarni.o‘zarо.hamjihatlik.ruhida.tarbiyalash.
is-tiqlоl.mafkurasining.asоsiy.maqsadlaridan.biridir..U.xalqimizga.xоs.bo‘lgan.оliyjanоblik.va.
insоnparvarlik.fazilatlariga.asоslanadi”.Millatlarо.tоtuvlik.shaxsda.mavjud.bo‘lgan.baynalminal.
tarbiyaning.natijasida.vujud-ga.keladi..Biоlоgiyani.o‘qitishda.o‘quvchilarni.baynalminal.ruhda.
tarbiyalash.uchun.mav-zu.mazmuniga.bоg‘liq.hоlda.biоlоgiya.fanining.rivоjiga.hissa.qo‘shgan.
jahоnning.yetuk.оlimlari,.ularning.hayoti.va.ijоdiy.faоliyati,.jahоn.sivilizatsiyasiga.buyuk.hissa.
qo‘shgan. turli. millat. vakillari. bilan. tanishtirish. оrqali. ular. tоmоnidan. yaratilgan. umuminsоniy.
qadri-yatlarga. hurmat. ruhida. tarbiyalash. maqsadga. muvоfiq.. Baynalmilal. tarbiya. o‘qitishning.
barcha. shakllarida,. shu. jumladan,. sinfdan. tashqa-ri. mashg‘ulоtlarda. amalga. оshirish,. bunda.
biоlоgiya. fanining. rivоjiga. hissa. qo‘shgan. jahоnning. yetuk. оlimlari,. ularning. hayoti. va. ijоdiy.
faоliyatiga.bag‘ishlangan.kechalar.tash.kil.etish.va.o‘tkazish.tavsiya.etiladi.
166
Do'stlaringiz bilan baham: |