|
3
Июнь
17
degani.qadimiy.va.an’anaviy.urf-odatlarimiz,.to‘y-maraka,.turli.marosimlarimizning.oltin.beshigi,.
rivojlanish.joyi.deganidir..Mahallamiz.barqaror.ekan.milliy.urf-odatlarimiz.yashaydi..Xalqimiz.
o‘zbek.xalqi.sifatida.saqlanib.qoladi..Tarixiy.merosimiz.qay.turda.bo‘lishdan.qattiy.nazar.uni.asrab.
avaylashni.bugundan.boshlashimiz.har.birimizning.burchimizdir.
Foydalanilgan.adabiyotlar.ro‘yxati:
1.. I..Karimov.“Tarixiy.xotirasiz.kelajak.yo‘q”.Toshkent.:”.1998,.B-27
2.. I..Karimov.“Tarixiy.xotirasiz.kelajak.yo‘q”...Toshkent.:”.O‘zbekiston”.1998,.B-40
3.. R..Rajabov.“Tarix.fanining.metodologik.asoslari”Toshkent.:”Istiqlol”.2013,.B-50
4.. Dehqonov.A.Revolyutsiyadan.oldingi.O.’zbekistonda.sanoat.ishlab.chiqarish.tarixidan.//O.
’zbekistonda.ijtimoiy.fanlar,.1978,.10.son
174
3
Июнь
17
ТАРИХ ФАНИНИ ЎҚИТИШДА БАДИИЙ
АДАБИЁТЛАРНИНГ АХАМИЯТИ
Болтаева Фотима Сабировна
Хоразм вилояти Ҳазорасп тумани
12-сон мактаб тарих фани ўқитувчиси
Телефон: +998999665150
Аннотация:
Мазкур.мақолада.тарих.фанини.ўқитишда.интерфаол.методлардан.фойдала
-
ниш,.жумладан.тарих.дарсларида.бадиий.адабиётлардан.фойдаланиш.орқали.ўқувчиларни.
китоб.ўқишга.бўлган.қизиқишини.ошириш.тўғрисида.маълумот.келтирилган.
Калит сўзлар:
ўқитиш. методи,. замонавий. ўқитиш. технологиялари,. замонавий. дарс,.
ўқитишнинг.ноанъанавий.методлари,.китоб,тарихий-.бадиий.адабиёт.
Тарих. ўқитиш. амалиётида.тарихий. материалларни. пухта. ва. мустаҳкам. ўзлаштиришга.
ёрдам. берадиган. кўпгина. самарали. усуллар. бор.. Ўқитувчи. тушунтириб. берадиган. тайёр.
билимларни. тушуниб. олиш. қийин. эмас,. фақат. эсда. сақлаб. қола. билиш. керак. холос.. бу.
усулни. муҳим. томони. шундаки,. у. нисбатан. қисқа. вақт. ичида. катта. кўламдаги. тарихий.
билимларни.ўрганиш.ва.ўқувчилар.хотирасининг.ривожланишига.ёрдам.беради..Аммо.бу.
усул.ўқувчиларда,.айниқса.юқори.синф.ўқувчиларида.тарихни.ўрганишга.қизиқиш.уйғота.
олмайди,.уларнинг.тафаккури,.билиш,.малака.ва.қобилятлари.ривожланишини.таъминлай.
олмайди.
замонавий. технологиялар. кенг. тарқалган. бугунги. кунда. ўқувчиларни. китоб. ўқишга.
қизиқтириш,. уларни. мутолаа. жараёнига. жалб. этиш. жиддий. масала. бўлиб. қолмоқда...
синфдан.ташқари.ишларнинг.асосий.шаклларидан.бири.-.бадиий.адабиётдан.фойдаланиш.
бўлиб,. бунда. ўқувчилар. ўтмиш. ҳақида. жонли. тасаввур. ҳосил. қиладилар.. бадиий. адаби
-
ётнинг.ёшларни.комил.инсон.қилиб.тарбиялашдаги.аҳамияти.катта..Тарихий-бадиий.ада
-
биётлар.тарихий.жараёнларни.ўзлаштиришда.муҳим.омил.ҳисобланади..Тарихий–бадиий.
адабиётлардан. фойдаланишда. ўқувчиларнинг. ёш. психологик. хусусиятларини. инобатга.
олиш.муҳимдир..бадиий.адабиёт.образларидан.фойдаланиш.ўқитувчи.баёнининг.тарбия
-
вий.аҳамиятини.ошириш.билан.бирга.унинг.эсда.қолишини,.дарснинг.қизиқарли.бўлишини.
таъминлайди,.ҳамда.ўрганилаётган.тарихий.давр.ҳақида.тўлиқ.тушунча.ва.тарихий.тасав
-
вур. ҳосил. қилишга. хизмат. қилади.. Маълум. даврнинг. ижтимоий. ҳодисаларини. реал. акс.
эттирувчи. ҳақиқий. бадиий. образ,. типик. образлар. ўша. ижтимоий. ҳодисанинг. моҳиятини.
ифодалайди.Ўқитувчи. баёнида. бадиий. адабиётдан. олинган. лавҳалари. баённинг. таъсир
-
чан.бўлишини.ҳам.таъминлайди,.ўрганилаётган.тарихий.воқеаларга.нисбатан.ўқувчиларда.
хайрихохлик,. завқланиш,. афсусланиш. кайфиятларини,. нафрат. ёки. ҳайрат. туйғуларини.
туғдиради.бадиий.ёдгорликларнинг.асосий.аҳамияти.шундан.иборатки,.улар.ўз.замонида
-
ги.жамиятнинг.ғоясини.акс.эттиради.ва.буни.ўқувчиларнинг.тушуниб.олишларига,.тари
-
хий.ҳодисалар.ва.арбобларнинг.ёрқин.бадиий.образларини.равшан.тасаввур.қилишларига.
ёрдам.беради..Шу.билан.биргаўқувчилар.бадиий.адабиётнинг.жамият.ҳаётидаги.роли.би
-
лан. ҳам. аниқ. мисолларда. танишадилар.. ундаги. ажойиб. фазилатлар. ўқувчиларга. ижобий.
тарбиявий.таъсир.кўрсатади...Тарихий.романларни.ўқиш.натижасида.ўқувчиларда.тарих
-
га. қизиқиш. уйғонади.Ўрганилаётган. даврга. доир. адабий. ёдгорликлар. тарих. дарсларида.
кўпинча.дарс.материалини.хулосалаш.ва.умумлаштириш.учун.асос.бўлиб.хизмат.қилади..
Ўқитувчи. бадиий. адабиётни. танлашда. материалнинг. таълим-тарбиявий. жиҳатдан.
қиммати,. шунингдек. тарихий. ҳодисаларнинг. нақадар. ҳаққоний. реал. ва. илмий. қилиб.
ёритилганлигини.эътиборга.олиши.талаб.этилади.Ўқувчи.асарда.тасвирланган.тимсоллар.
галереяси. ва. бадиий. воситаларни. фақат. кузатувчисига. айланмаслиги,. балки. адиб. олға.
сурган.таълим-тарбиявий.ғояни.қандай.натижага.эришганлиги.нуқтаи.назаридан.баҳолашга.
ўрганган..тақдирдагина.унинг.моҳиятини.тўлиқ,.чуқур.англаб.етиши.муқаррар..Масалан:.
Миркарим.Осимнинг.“.карвон.йўлларида”,.Хамдам.содиқовнинг.“Амир.Темур.салтанатида.
175
Do'stlaringiz bilan baham: |
