10
Июнь
17
нутқнинг.ривожланишига.катта.ёрдам.беради.
. Ўқиш. нутқни. ўстиришда,. сўз. бойлигини. орттиришда. муҳим. аҳамиятга. эга.. Шу. бо
-
исдан. болаларни. мактабга. ўқитишнинг. дастлабки. кунларидан. бошлабоқ. уларда. китоб
-
га. қизиқиш. ва. муҳаббат. уйғотиш.. Уларни. мактабдагина. эмас,. балки. уйда. ҳам. мустақил.
ўқишга. ўргатиш. арур.. Ўқилган. материални. оғзаки. ва. ёзма. тарзда. қайта. ҳикоя. қилиш.
ўқувчиларда. боғланишли. нутқни. ўстириш. имконини. беради,. уларнинг. тилларини. нутқ.
оборотлари. билан. бойитади.. Бошланғич. синфларда. изоҳли. ўқиш. ўтказиш. жуда. фойдали.
бўлиб,.бунда.болалар.сўзларнинг.маъносини.аниқлайдилар,.синонимлар.ва.антонимларни.
танлаб. оладилар,. текстдаги. асосий. фикрларни. ажратиб. кўрсатадилар,. ҳикоя. қилиш. пла
-
нини.тузадилар.
.Қуйи.синфлардаги.грамматика.ва.имло.дарсларида.болаларда.текстга.тушуниб.муно
-
сабатда.бўлиш.ҳамда.адабий.нутқ.малакалари.ҳосил.қилинади.
.Нутқни.ўстирувчи.махсус.машқлар.муҳим.аҳамиятга.эга..Ўқитувчи.болалардан.уруғлар,.
грамматик.формалар,.паузалар,.зарур.интонацияларга.риоя.қилган.ҳолда.айрим.сўзлар.ва.
жумлаларни.тўғри.талаффуз.қилишни.талаб.этади..У.ўқувчининг.саволларига.тўлиқ,.ту
-
шунарли. жавоб. беришига,. ҳикоя. қилиш. қилиш. ёки. тавфсифлашга. муайян. планга. риоя.
қилишига. ҳаракат. қилади.. Ўқитувчи. ўқувчини. гапиришдан. олдин. ўйлаб. олишга. мажбур.
этади.ҳамда.унинг.жавобларининг.мазмунинигина.эмас,.балки.баён.қилиш.формасини.ҳам.
назорат.қилиб.боради.
.Ўқитувчи.нуқсонсиз.тўғри,.аниқ,.тушунарли,.мазмунли.ва.маълум.даражадаги.таъсир
-
чан.нутқи.ўқувчилар.учун.намуна.бўлиши.керак.
. Кўргазма. қуроллар,. таълимнинг. ҳар. хил. техникавий. воситалари. (диафильмлар,. ўқув.
киноси,. магнитафон). кичик. ёшдаги. ўқувчилар. нутқини. ўстиришга. катта. ёрдам. беради.
Синфдан.ташқари.ишлар,.театрга.бориш,.бадиий.ҳаваскорлик,.бадиий.сўз.тугаракларида.
ва.ҳакозоларда.иштирок.этиш.ҳам.худди.ана.шу.мақсадларга.хизмат.қилади.
. Ўқувчилар. нутқини. ўстириш. уларнинг. теварак-атрофдаги. дунё. ҳақидаактив. билим.
олишлари. билан,. мактаб. ўқувчиси. маданиятининг. умумий. тарзда. ўсиши. билан,. унинг.
билишга. қизиқиши,. синчиковлиги. ва. кузатувчанлигининг. ортиши. билан. узвий. равишда.
боғланиб.кетган.
ФОЙДАЛАНИЛГАН.АДАБИЁТЛАР
1..Ф.Н.Гоноболин.“Психология.”.Ўқитувчи.нашриёти.Тошкент-1976.йил
2..Ишмуҳамедов.Р.Ж,.Юлдашев.М.А,.“Таълим.ва.тарбияда.инновацион.педагогик.тех
-
нологиялар”.“.Ниҳол”.нашрёти,.-Т.2013йил.
3..Электрон.почта.манзили:.shxtb@.nv.uz.
349
Do'stlaringiz bilan baham: |