|
10
Июнь
17
O‘ZBEKISTONDA TABIATNI MUHOFAZA QILISHDAGI TUTGAN O‘RNI BU
BO‘YICHA QILINGAN ISHLAR VA UNI JAHON HAMJAMIYATIDA E’TIROF
E’TILISHI.
Abdullayeva Ozoda Rinatovna
Xorazm viloyati Xiva shahri 6-sonli umumiy o‘rta ta’lim
maktabining Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
Telefon: + 998 97 458 72 10
Annotatsiya:
Quyidagi maqola O‘zbekistonda tabiatni muhoza qilishdagi tutgan o‘rni bu
bo‘yicha qilingan ishlar va uni jahon hamjamiyatida e’tirof e’tilishidagi o‘zaro bog‘liqligi
bo‘yicha.qisqacha.ma’lumot.
Kalit so‘zlar:
.Orol,.BMT,.YuNEP,.atmosfera,.“yashil.iqtisodiyot”.
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2018-yil 25-avgustda
o‘tkazilgan. “Orolni. qutqarish. xalqaro. jamgʻarmasi. taʻsischi. davlatlar. rahbarlari. majlisida”gi.
nutqilarini.quyidagi.so‘zlarni.aytib.o‘tgan.edilar,.shu.oʻrinda.Jahon.banki,.Osiyo.taraqqiyot.banki,.
Global.ekologik.fond.va.boshqa.hamkor.tashkilotlar,.donor.davlatlar.koʻmagida.Oʻzbekistonda.
Orolboʻyidagi. ekologik. inqiroz. oqibatlarini. bartaraf. etish. boʻyicha. olib. borilayotgan. saʻy-
harakatlar.haqida.qisqacha.toʻxtalib.oʻtish.zarur,.deb.oʻylayman..soʻnggi.bir.necha.yil.davomida.
Oʻzbekiston. Orolboʻyi. hududida. bir. qator. keng. koʻlamli. loyihalarni. amalga. oshirdi.. Orolning.
qurib. qolgan. hududida. saksovul. va. boshqa. shoʻrhoklikka. chidamli. oʻsimliklardan. iborat. 350.
ming. gektarlik. butazorlar. barpo. etildi.. Bunday. hududlarning. umumiy. maydoni. hozirgi. kunda.
700.ming.gektarni.tashkil.etmoqda...Orol.dengizi.inqirozi.oqibatlarini.yumshatish.va.Orolboʻyi.
hududini. rivojlantirish. boʻyicha. 2013. –. 2017-yillarga. moʻljallangan. kompleks. chora-tadbirlar.
dasturi. doirasida. 500. tadan. ortiq. loyiha. amalga. oshirildi.. ularning. yarmidan. koʻpi. milliy.
loyihalardir..2018.–.2021-yillarda.Orolboʻyi.hududini.rivojlantirish.boʻyicha.Davlat.dasturi.qabul.
qilindi..shu.bilan.birga,.Oʻzbekiston.Orolboʻyi.mintaqasi.uchun.inson.xavfsizligi.boʻyicha.koʻp.
tomonlama sheriklik asosida trast fondini tashkil etish borasidagi tashabbusni ilgari surdi va bu
BMT. tomonidan. qoʻllab-quvvatlandi.. Bizning. fikrimizcha,. BMT. shafeligidaish. olib. boradigan.
Trast.fond.faoliyati.va.turkman.doʻstlarimiz.taklifi.asosida.bugun.tasdiqlanadigan.Orol.dengizi.
havzasi.uchun.BMT.maxsus.Dasturining.amalga.oshirilishi.bir-birini.toʻldiradi.deb.aytib.o‘tgan.
edilar.
Oʻzbekistonda. XX. asrda,. ayniqsa,. uning. ikkinchi. yarmida. qishloq. xoʻjaligida. monokultura.
tizimining.qoʻllanishi,.gerbitsid.va.pestitsidlarning.haddan.tashqari.koʻp.ishlatilishi,.mavjud.suv.
zaxiralaridan. notoʻgʻri. foydalanish. oqibatida. atrofmuhit. holatida. katta. salbiy. oʻzgarishlar. roʻy.
berdi.. Orol. dengizi. deyarli. quridi,. uning. atrofida. choʻllashish. kuchayib. ketdi,. yer. osti. suvlari.
shoʻrligi.darajasi.oshdi..inson.salomatligi.uchun.zarur.sharoit.buzildi,.kamqonlik,.gepatit,.zotiljam.
kabi. kasalliklar. koʻpaydi.. Paxta. monokulturasi. taʼsirida. boshqa. hududlarda. ham. inson. hayoti.
uchun.zarur.boʻlgan.ekologik.vaziyat.yomonlashdi..Oʻzbekiston.mustaqillikka.erishgach,.dastlabki.
kunlardan. boshlab,. Tabiatni. muhofaza. qilishq.ga,. respublika. hududini. ekologik. tanazzuldan.
muhofaza. qilishga. kirishdi.. Tabiatni. va. uning. komponentlarini. muhofaza. qilish. toʻgʻrisida. bir.
qancha.qonunlar.qabul.qilindi..Bular.“Tabiatni.muhofaza.qilish.toʻgʻrisida”.(1992-yil.9-dekabr),.
“suv.va.suvdan.foydalanish.toʻgʻrisida”.(1993-yil.6-may),.“Yer.osti.boyliklari.toʻgʻrisida”.(1994-
y. 23-sentyabr.;. 2002-yil. 12-dekabrda. yangi. tahrirdagi),. “atmosfera. havosini. muhofaza. qilish.
toʻgʻrisida”. (1996-yil. 27-dekabr.),. “Oʻsimlik. dunyosini. muhofaza. qilish. va. undan. foydalanish.
toʻgʻrisida”.va.“Hayvonot.dunyosini.muhofaza.qilish.va.undan.foydalanish.toʻgʻrisida”.(1997-yil.
26-dekabr.),.“Davlat.kadastrlari.toʻgʻrisida”.(2000.yil.15-dekabr.),.“Oʻrmon.toʻgʻrisida”.(1999-
yil.15-aprelda),.“chiqindilar.toʻgʻrisida”.(2000-yil.5-aprelda)gi.qonunlardir..
Oʻzbekiston.
respublikasi.Konstitutsiyasining.50,.54,.55.va.100-moddalarida.Tabiatni.muhofaza.qilishq.ga.oid.
normalar.bayon.etilgan..Konstitutsiyaning.Xi.bobi.50-moddasida.“fuqarolar.atrof.tabiiy.muhitga.
ehtiyotkorona.munosabatda.boʻlishga.majburdirlar”,.deb.koʻrsatilgan..55-moddasida.“Yer,.yer.osti.
boyliklari,.suv,.oʻsimlik.va.hayvonot.dunyosi.hamda.boshqa.tabiiy.zaxiralar.umummilliy.boylikdir..
ulardan.oqilona.foydalanish.zarur.va.ular.davlat.muhofazasidadir”,.deyilgan..Mamlakatimizda.
“Tabiatni. muhofaza. qilish. davlat. qoʻmitasi”. tashkil. qilingan. (1996. yil. 26-aprelda. Oliy. Majlis.
tomonidan. tasdiqlangan. Nizom. asosida. faoliyat. koʻrsatadi).. Oʻzbekiston. Tabiatni. muhofaza.
350
Do'stlaringiz bilan baham: |
