|
MUNOSABATLAR
Mirzabekova Hilola Komiljonovna
Sirdaryo viloyati Guliston tumani 12-sonli
Maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbari
Telefon nomeri: +998972780074
Annotatsiya:
Ushbu maqolada maktabgacha ta’lim muassasasidagi bolalarning psixologiyasi,
xulq-atvorlari,. ularda. kechayotgan. salbiy. va. ijobiy. o‘zgarishlar,. tafakkurlari. haqida. fikr.
mulohazalar.yuritilgan.
Kalit so‘zlar:
Oila,.ota-ona,.bola,.tarbiya,.maqsad,.tamoyil,.masturbatsiya,.agressiya,.noverbal.
Dono.xalqimiz.,,Bola.boshidan,.nihol.yoshidan’’.degan.naqlni.bejiz.aytmagan..shunday.ekan,.
yosh.avlodni.tarbiyalash.ishini.go‘dakligidan,.oilada.boshlash.kerak.
Binobarin, oiladagi tarbiya jarayonida har bir daqiqa va fursatni qo‘ldan boy berish orqali
ota-onalar.keyinchalik.ko‘pgina.qiyinchiliklarga.duch.keladilar.
Psixologlarning aniqlashlaricha, bolalar o‘zlari istagan narsalarga erishish uchun juda kichkina
paytlaridanoq.atrofdagilarga.ta’sir.ko‘rsatishning.turli.usullardan.foydalanishar.ekan..lekin.bu.
ishni.kattalar.qilsa,.mazkur.hatti-harakatlar.hiyla-nayrang,.deya.qabul.qilinishi.aniq..Biroq.bolalar.
buni.tug‘ma.his-tuyg‘uga.asoslanib,.o‘zlari.ham.yaxshi.tushunmagan.holda.amalga.oshiradilar..
Maqsad-o‘z. ehtiyojlarini. qondirish.. Kattalar. esa. ularning. bu. ayyorliklaridan. yaxshi. xabardor,.
albatta..ammo. ota-onalar. qaysi. vaqtdan. boshlab. bolalari. o‘z. maqsadiga. erishish. uchun. ularni.
boshqara.boshlaganligini.anglab.olishlari.kerak.
Ota-onalarni. boshqarishning. eng. keng. tarqalgan. usuli. bu. yig‘i-sig‘idir.. Bolakay. ham. o‘z.
navbatida.ularga.o‘zidagi.noqulaylikni.bosgqacha.yo‘l.bilan.tushuntira.olmaydi..Biroq.tili.chiqqan.
bolakaylar. esa. ko‘pincha. yig‘isidan. o‘z. niyatlariga. yetish. yo‘lida. foydalanadilar.. Mazkur. usul.
agar.ilgari.ota-onasi.bunga.laqqa.tushgan.bo‘lsa,.ayniqsa,.yaxshi.samara.beradi.
Bu davrda bolalar o‘z aybini akasi, ukasi, singlisi, o‘rtog‘i va hatto, jonivorlarga ham
to‘nkashga. intiladilar.. Bundan. maqsad-jazodan. qutulib. qolish. va. rag‘batlantirilishga. erishish..
ammo.bunday.hollarda.bolaga.yon.bosmagan.ma’qul..Negaki,.o‘z.aybini.boshqalarga.to‘nkashi.
odobdan emas, bu bolaning o‘rtoqlari, qolaversa, ota-onasi oiladagi obro‘sini tushiradi, kelajagiga
salbiy.ta’sir.ko‘rsatadi..Ko‘pincha.bolalar.o‘z.niyatiga.erishish.uchun.biron.joyini.og‘riganday.
qilib.ko‘rsatishdan.foydalanadilar..Negaki,.ilgari.chindan.ham.kasallanib.qolishganida.maktabga,.
bog‘chaga bormasligiga ota-ona ruhsat berishgan yoki qandaydir birorta yangi o‘yinchoqqa
ega.bo‘lishgan..shu.bois.ham.bola.biron.joyim.og‘riyapti,.deb.shikoyat.qila.boshladimi,.darhol.
shifokorga.murojaat.qilavering..Qarabsizki,.tez.orada.bahonachi.ota-onani.boshqarishga.qaratilgan.
bu.usuldan.foydalanishni.yig‘ishtiradi.
Har bir ota-ona o‘z farzandini jismonan baquvvat, sog‘lom, psixologik jihatdan muammolarsiz
o‘sishini istaydi, shu niyat yo‘lida intiladi, bor kuchini, hayotiy tajribalarini va imkoniyatlarini
safarbar. etadi.. Bolaga. nima. yaxshi-yu,. nima. yomon,. nimalar. ta’qiqlanganligini. o‘rgatmoqchi.
bo‘lsangiz quyidagi tamoyillarga amal qilishingiz kerak:
Oldiniga.,,men.aytganday.bajar’’.tamoyilidan.holi.bo‘lishingiz.lozim..Tarbiyalash-bu.na’muna.
ko‘rsatish. demakdir.. O‘zingiz. amal. qilmaydigan. qonun. va. qoidalarni. o‘rnatishga. urinishning.
foydasi.yo‘q.
ikkinchi. tamoyil. –bu. aniqlik. va. doimiylik.. Kuniga. yuz. marta. ,,yo‘q’’. deyish,. bir. narsani.
qaytaraverish-.bu.foydasiz.mashg‘ulot.
Yana. muhim. tamoyillardan. biri-har. bir. oila. a’zosining. mavqeyini,. o‘rnini. saqlash.. Mavqe.
negizida.yoshdagi.farqlarni.bilishi.lozim..Go‘daklar.o‘zlarini.kattaman.deb.hisoblamaydilar..Katta.
yoshlilar.go‘daklarga.tengqurdek.muomala.qilishganda,.ularda.bezovtalikni.keltirib.chiqaradilar..
Yoshlarni.farqlash.haqidagi.tushuncha.bolaning.o‘zligini.anglash.uchun.muhimdir.
Bu tamoyillar bolaning necha yoshligiga qaramay amal qiladi, yoshdan faqat nimalar
taqiqlanishi.talab.etiladi..Bir.necha.vaziyatlardan.asosiy.yo‘nalishlarni.aniqlashga.harakat.qilib.
ko‘ramiz..
Do'stlaringiz bilan baham: |
