16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

10
INTERFAOL METODLARNING BOSHLANG‘ICH SINF 
O‘QUVCHILARIDA IJODIY FIKRLASHNI SHAKLLANTIRISHDAGI 
AHAMIYATI 
Azimova Shohsanam Kamolxanovna
Namangan viloyati Chortoq tuman
1-maktab boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
Azimova Matluba Abduboqiyevna
Namangan viloyati Chortoq tuman
1-maktab boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
Annotatsiya.
. Maqolada. interfaol. metodlarning. boshlang‘ich. sinf. o‘quvchilarida. ijodiy.
fikrlashni.shakllantirishdagi.ahamiyati.haqida.fikrlar.bayon.qilingan.
Kalit so‘zlar: 
interfaol.usul,.talabaning.fikri,.interfaol.mashqlar,.mozaika.
Interfaol metodlar o‘quvchi va o‘qituvchining birgalikdagi faoliyati bo‘lib, 
asosan,. o‘quvchilarni. fikrlashga. undaydi.. Kerakli. xulosalarga. kelishni,. ularga. o‘zini. tahlil.
qilishni. va. amaliyotda. qo‘llashni. o‘rgatadi.. O‘qituvchining. asosiy. vazifasi. bu. o‘rinda.
o‘quvchilarga. yo‘l. ko‘rsatish,. yo‘nalish. berish,. eng. to‘g‘ri. xulosani. aytishdan. iborat..
Interfaol.usullar.yana.shunisi.bilan.ham.ahamiyatliki,.o‘qituvchi.o‘quvchining.fikrini.xech.
qachon. keskin. rad. etmaydi,. faqatgina. vaqti-vaqti. bilan. to‘g‘ri. xulosani. aytib. o‘tib. ketadi,.
natijada.o‘quvchi.xatosini.o‘zi.tushunib.oladi..Bu.esa.ularni.tushkunlikka.tushish,.fikrlashda.
tormozlanish. kabi. xolatlarning. oldini. oladi.. Interfaol. metodlar. o‘quvchi. va. o‘qituvchi.
o‘rtasidagi. o‘zaro. hurmatga. asoslanadi.. O‘qituvchi. qanday. bo‘lmasin. o‘quvchining. fikrini.
tinglaydi va hurmat bilan qarashini bildiradi, shu bilan birga o‘quvchilarni bir-birlarini 
tinglashga. o‘rgatadi.. E’tirozlar,. qo‘shimchalar. ham. “hurmatli”,. “sizning. fikringizga.
qo‘shilgan. holda”,. “bizning. ham. ayrim. fikrlarimiz. bor. edi”. kabi. so‘zlar. orqali. bildiriladi..
Bunday tarzda tashkil etilgan darsda o‘quvchi o‘zini hurmat qilinayotganligini sezadi va 
bunday. sharoitda. hech. qanday. tayziqsiz. erkin. fikrlay. boshlaydi. va. uni. ochiq. bayon. eta.
oladi..Shu.bilan.birgalikda.u.boshqalarni.ham.hurmat.qilishga.o‘rganadi..Interfaol.metodlar.
o‘quvchilarda.doimiy.faollikni.ta‘minlaydi.
O‘quvchilar dars davomida bo‘sh qolmaydilar, ular mavzuga oid biror bir 
muammo. bilan. band. bo‘ladilar.. Natijada. esa. zerikish. holatining. oldi. olinadi.
Interfaol. uslubiy. yondashuvda. o‘quvchilar. bilish. va. o‘rganish. jarayoniga
butunlay. sho‘ng‘ib. ketadilar,. ular. o‘zlari. bilgan. va. o‘ylayotganlari. xususida
bahslashishlari. ham. mumkin.. Interfaol. darslarda. maqsadga. erishish. uchun. yetarli
zamin.yaratadi..O‘quvchilar. bajaradigan.interfaol.darsdagi. interfaol.mashq. va. topshiriqlar.
uning.asosiy.tarkibi.hisoblanadi..Interfaol.mashqlar.oddiy.mashq.va.topshiriqlardan.shunisi.
bilan.farqlanadiki,.ularni.bajarish.jarayonida.o‘ragilgan.material.nafaqat.mustahkamlanadi,.
balki.yana.yangilari.ham.olinadi..Shuningdek,.bu.mashq.va.topshiriqlar.interfaol.yondashuvga.
mo‘ljallangan.bo‘lib,.zamonaviy.pedagogikada.ham.uning.boy.zahirasi.to‘plangan,.ulardan:
Ijodiy.topshiriq;
Kichik.guruhlar.bilan.ishlash;
Ta‘limiy.o‘yinlar.(rolli,.maqsadli.va.bilim.beruvchi.o‘yinlar);
Ijtimoiy. loyihalar. va. auditoriyadan. tashqari. beriladigan. ta‘lim. metodlari. (ijtimoiy.
loyihalar,.radio.va.gazetalar,.fil’mlar,.saxna.asarlari,.qo‘shiq.va.ertaklar);

---

69
10
Murakkab. va. muzokara. talab. savol. va. muammolarni. echish. (“fikr..
maktabi”,.“pozitsiyani.egalla”,.“POPS”.loyihalashtirilgan.texnikalar,.“bir.o‘zing,.ikki.kishi.
birgalikda”, “pozitsiyani o‘zgartir”, “karrusel’”, “televizion tok-shou uslubida munozara”, 
debatlar,.simpozium);
Muammo-yechim. (“yechimli. daraxt”,. “aqliy. hujum”,. “kazuslar. tahlili”,. “kelishuvlar. va.
mediatsiya”).va.hokazo.[1..171-b.].
Xullas,. hozirgi. zamon. ilm-fan,. texnika. rivojlanib. borayotgan. bir. paytda.
ta‘lim. sohasida. ham. tub. o‘zgarishlar. sodir. bo‘lishi. tabiiydir.. Bu. ta‘limda. sifat. va
samaradorlikka. erishishning. bosh. omilidir.. O‘qitishdagi. interfaol. metodlar. esa. bu
jarayonda.muhim.ahamiyatga.ega.
Foydalanilgan.adabiyotlar.ro‘yxati:
1..Sayidaxmеdov..N..Yangi.pеdagogik.tеxnologiyalar..-T.:.Moliya,.2003..171-b.

---

70