10
ҚҰЗЫреТТІлІкТІ даМЫТУдаҒЫ оЙЫн ТехнологияларЫнЫҢ рӨлІ
Нурманова Мадина Алибековна
Науаи мемлекеттік педагогикалық институтының
“Қазақ тілі мен әдебиеті” факультетінің 1-ші сатысының студенті
Аннотация:
мақалада.ойын.технологияларын.дамыту.құзыреттілік.
Түйін сөздер:
ойын. технологиясы,. компетенция,. педагогика,. скороговорки,.
жұмбақтар.
«Барлық. мектеп,. барлық. педагогика-бұл. сайып. келгенде. мұғалім.. Кез. келген.
педагогикалық.іс-әрекетті.мұғалім.игілігі.үшін.немесе.зұлымдық..Кез.келген.бала.оның.
қолында.немесе.еркін.лайықты.бола.алады.тұлға,.немесе.невольником,.құл”..Бұл.сөздер.
К.. Д.. Ушинский. –. Ресейдегі. ғылыми. педагогиканың. негізін. қалаушы. және. белгілі.
реформатор.ХІХ.ғасырдың.мектеп.жүйесі.
Бұл. сөздер. дәл. осы. күндері. мүмкін. емес.. Өйткені. бүгінгі. оқушы-бұл”. кішкентай.
азамат”,. қоғам. мүшесі,. . қажеттіліктерін,. сезім,. сыйға. тартылды. және. мүмкіндіктері..
Бұл. адам. болашақ,. өзінің. болып. жатқан. айнала.. Сондықтан. қазіргі. заманғы. оқу. –.
тәрбие.жұмысына.қойылатын.негізгі.талаптардың.бірі-сабақты.мұқият.ұйымдастыру,.
оқушылардың.өзін-өзі.жүзеге.асыруы,.оның.сабақтағы.белсенділігі..Қатысу.маңызды.әр.
оқушы..Әрбір.оқушы.қойылған.сұрақтарға.жауап.бере.алады.оның.ойынша,.қалғандары.
тыңдалып,.оны.құрметтеуі.керек.пікір..Бұл.ретте.коммуникация.принципі,.білім.алу.
барысында.оқушылардың.білімін.жетілдіру..Оқу.процесіне.құзыреттілік.тәсілді.енгізу.
бүгінгі.күннің.ең.өзекті.міндеті..Мұндай.тәсілге.көшу.жалпы.білім.беретін.мекемелерде.
оқу.үдерісін.ұйымдастыру.көздейді.кеңінен.пайдалану,.оқу.процесіне.белсенді.және.
сабақ. өткізудің. интерактивті. түрлері. ,. түрлі. ойындарды. қолдану,. дамытушылық.
разминок.. Бұл. ретте. әр. түрлі. тапсырмалар. таңдалуы. тиіс. және. жас,. психологиялық,.
физиологиялық. мүмкіндіктері. мен. ерекшеліктері.. Ойын. технологияларын. қолдануға.
болады.мектеп.жасына.дейінгі.балалармен.де,.мектеп.оқушыларымен.де.жұмыс.істейді..
Өзекті.міндет.мектеп.айналады.дамыту,.өз.бетінше.алынған.ақпаратты.бағалау.және.
іріктеу..Ойын-бұл.табиғи.және.гуманды.оқыту.түрі..Ойын.арқылы.оқыта.отырып,.біз.
үйретеміз.балалар.бізге,.ересектерге.сияқты.емес,.оқу.материалын.беруге.ыңғайлы,.ал.
балаларға
оны. алуға. ыңғайлы. және. табиғи.. Қазіргі. уақытта. ойынның. өзектілігі. заманауи.
оқушының. қанығуына. байланысты. да. артады. ақпаратпен.. Бүкіл. әлемде. пәндік.
ақпараттық. орта. кеңеюде.. Теледидар,. бейне,. радио,. Компьютерлік. желілер. соңғы.
уақытта.оқушыларға.үлкен.көлемде.ақпарат.берілді.
Құзыреттілікті. дамыту. үшін. интерактивті. оқыту,. ойын. технологияларына.. Ойын.
технологиялары. бірі. болып. табылады. оқытудың. бірегей. түрлері. шығармашылық-
іздеу.деңгейіндегі.оқушылардың.жұмысы.ғана.емес,.орыс.тілін.үйренудегі.күнделікті.
қадамдар.. Занимательность. ойындар. жағымды. эмоционалды. боялған. монотон.
қызметін.жасайды.ақпаратты.есте.сақтау,.қайталау,.бекіту.немесе.игеру.бойынша,.ойын.
қызметінің.эмоционалды.барлық.психикалық.процестерді.және.баланың.функциялары..
Ойынның.екінші.оң.жағы-бұл.ол.жаңа.жағдайда.білімді.пайдалануға.ықпал.етеді,.яғни..
оқушылардың.өзіндік.тәжірибе.арқылы.оқу.үрдісіне.әралуандық.және.қызығушылық.
Балалар. ойынына. әртүрлі. көруге. болады.. Бірақ. заңдар. жоқ. бағынатын. ничьим.
252
10
қалауына.. Олардың. біріне. сәйкес,. егер. қандай. да. бір. болса. даму. кезеңі. толығымен.
өтпеді,.келесі.болады.искаженно..Балалық.шақ-ойын.уақыты,.егер.ойын.қабілеттерін.
бұғаттау.бала.ойнамай,.келесі.даму.кезеңдерінде.ол.болады.алға.жылжудың.орнына,.
жеңілмеген.ойнаңыз.
Әрең. және. оқумен. қатар. ойын-негізгі. түрлерінің. бірі. адам. қызметінің. ғажайып.
феномені..Бұл.жағдай.жағдайында.қызметтің.түрі..қоғамдық.тәжірибені.қалыптастыру.
және. игеру. өзін-өзі. басару. мінез-құлқымен. жетілдіріледі,. дамиды. және. игерілетін.
құзыреттер.жетілдірілуде.
Ойын.барысында.қолдану.үшін.кейбір.тапсырмаларды.ұсынамыз.
Биленіп,. өлеңдер.. Өлеңдерді. жаттықтыру. байланыстырып. сөйлеуді,. оның.
мәнерлілігін. дамытуға. ықпал. етеді,. баланың. белсенді. және. пассивті. сөздік. қорын.
байытады,.еркін.сөздік.жадыны.дамытуға.көмектеседі..Жаңғақ..Жаңғақ-дамудың.тиімді.
құралы.экспрессиялық.сөйлеу..Олар.дағдыларын.дұрыс.және.нақты.артикуляциялар,.
бірқалыпты.және.сөйлеу.қарқынын.жетілдіру..Жаңылтпаштар.назар.мен.жадты.дамыту.
үшін.ыңғайлы.материал.бола.алады.балалар..Міне,.мысалдар:
.1.пеноктарда.тағы.бес.опят.бар..
2.Су.тасушы.су.құбырынан.су.құйыңыз..
3.Ылғалды.ауа.райы.размокропогодилась.
4.Шел.Сашаға.шоссе.Фрол.ойнауға.
5..Тайғақ.емес,.тайғақ.емес.нисколько..Қоңыраудың.жанында.қоңырау.
6.Үш.ағаш,.үшотын.ауласындағы.ағашты.балта.шабады.
7.От.топотасынан.тұяқ.шаң.по.полю.ұшу..
8..Барлық.жаңылтпаштар.тез.бұзылмайды..Иә.жоқ.асықпаңыз!
9..Қалпақ.қалпақ.қалпақ.емес..Қоңырау.құйылған,.иә.бойынша-колоколовски..Керек.
қалпақ.переколпаковать,.перевыколпаковать..Керек.қоңырау.қайта.тұздау,.қайта.тесу.
10..Грек.өзен.арқылы.жүрді,.Гректі.көреді:.өзен.—.рак..Грек.қолын.өзенге.түсірді,.
гректің.қолы.үшін.рагы.-.cat!
11..Клараның.Карлы.кораллы.ұрлап,.Карлдың.Кларнетін.ұрлап.кетті.
12..Шешесі.Ромашаға.простоквашадан.сарысуды.берді..
13.Таңертең.менің.ағам.Кирилл.үш.қоян.шөп.жеп.қойды.
14.Таңертең.Айболит,.дейін.обеденной.тері.тесіктерін.елеулі.кетіреді,.емдейді.тістер:.
зебра,.зубры,.жолбарыстар,.выдры.және.бобры.
15..Қоян.қисық,.қиғаш.шөбі.үшін,.Қиғаш.шөбі.үшін.қыз.сияқты.көрінеді.қиғаш.
Жұмбақтар.. Жұмбақтар. бейнелі. және. логикалық. ойлауды. дамытуға,. маңызды.
белгілерді.ерекшелеуге.және.салыстыруға.көмектеседі,.ақыл-ойдың.жылдамдығы.мен.
икемділігін,.ақыл-ой,.өзіндік.шешім.табу.қабілетін.үйретеді.
Балаларға.белгілі.заттар.(доп,.кітап,.қарындаш.және.т.б.).туралы.өз.бетінше.жұмбақтар.
жасауды.ұсынуға.болады..
Гуляю.жарық.бойынша,.жду.ответа,.Табасың.бар.және.жоқ..(Жұмбақ)
Тірі.құлыпты.бұрап,.есікке.көлденең.жатып..(Ит)
Түнде.екі.терезе.өздері.жабылады,
Күн.шығысымен.өздері.ашылады..(Көз)
Теңіз.емес,.жер.емес,.кемелер.жүзбейді,
Ал.жүру.мүмкін.емес..(Батпақ)
Екі.әкесі.мен.екі.ұлы.үш.апельсин.тауып,.тең.бөлінді,
Әрбір.бұйырды.тізімі.бойынша..Қалай?.(Атасы,.әкесі,.Ұлы)
253
10
Бес.күнді.қалай.атауға.болады,.күн.атаулары.мен.сандар.емес?
(Кеше,.кеше,.бүгін,.ертең,.таңертең)
Интерактивті.оқыту.шешімде.қатысушылардың.уәждемесін.арттырады.бұл.кейіннен.
эмоциялық. серпін. береді. қатысушылардың. іздестіру. белсенділігі. оларды. нақты. іс-
әрекеттерге.итермелейді..Интерактивті.оқытуда.әркім.сәтті.деп.әсер.етпейді,.әр.адам.
топтық.жұмыстың.жалпы.нәтижесіне,.үдеріске.өз.үлесін.қосады.оқыту.аса.мағыналы.
және. қызықты. болады.. Интерактивті. мұғалім. мен. оқушылардың. шығармашылығы.
шексіз..Бұл.тек.шебер.ғана.маңызды.оны.алға.қойылған.оқу.мақсаттарына.жету.үшін.
бағыттау.
254
Do'stlaringiz bilan baham: |