16-mavzu. Estetikaning predmeti, maqsadi va vazifalari Reja

Tubanlik  -  insonda  kuchli  nafratlanish  tuyg’ularini  hosil  qiluvchi  estetik  kategoriyadir. 

Nafosatshunoslik  kategoriyalari  orasida  xunuklik  singari  kishilarda  salbiy  his-tuyg’u  paydo 

qiladigan boshqa tushunchalar ham mavjud. Tubanlik ana shunday tushuncha: uni xunuklik bilan 

aynanlashtirib  bo’lmaydi.  Chunki,  xunuklik  kishilarda  yengil  noxushlik  tuyg’usini  paydo  qilsa, 

tubanlik esa kuchli nafratlanish hissini uyg’otadi. Tabiat, hayvonot va nabotot olamidagi xunuk-

lik  tubanlikka  aylanmaydi.  Insondagi  xunuklik  esa  tubanlik  darajasiga  borib  yetadi.  Daryoning 

suvi loyqalangani, ko’kalamzorlarga to’kilgan axlat, qurbaqa, ilon xunuk ko’ringani bilan undan 

odamlar  nafratlanmaydilar.  Gohida  muhtojlik  inson  tabiatidagi  yovuz  maylni  qo’zg’atib 

yuborishi  natijasida  insonni  tubanlashtiradi.  Ayniqsa,  mamlakat  boshiga  og’ir  kulfat  tushganda 

undan o’z moddiy manfaatlari yo’lida foydalanuvchi kimsalar (2001 yil 11 sentyabrda AQShda 

sodir bo’lgan fojea sabab o’g’ri «tadbirkorlar» magazinlarni talashgan edi-H.B.) tuban odamga 

misol bo’ladi.