16-lekciya. Оperacion sistemada yadtı basqarıw. Reje

16-lekciya.
Оperacion sistemada yadtı basqarıw.
Reje:
1.Kompyuterdiń fizik yadı
2.Logikalıq yad.
3.Yadtı basqarıw sisteması funkciyaları.
4.Yadtı basqarıwdıń apiwayı usılları.
5.Yadtı basqarıwdıń sapalı usılları.
6.Virtual yad.

Кompyuter sistemasınıń baslı tiykarǵı máselesi-dásturdi basqarıwdir. Dástúrler hám olardıń murájet qılatuǵın maǵlıwmatları,orınlanıwı processesinde operativ ydta(esh bolmasa қисман) jaylasqan bolıwı shárt. Оperacion sistemaǵa, yadtı, paydalanıwshı processesleri hám ОS komponentaları arasında bólistiriwge tuwrı keledi. Operacion sistemanıń bul xızmeti yadtı basqarıw deyiledi. Sonday qılıp, yad(storage memory) синчиклаб basqarıwdı talap etetuǵın resursdir.Jaqın kúnlerge shekem yad eń qımbat resurs esaplanǵan.

Оperacion sistemanıń, yadtı basqaratuǵın bólimi, yad menedjeri deyiledi.
Кompyuter yadınıń fizik dúzilisi (payda etiliwi)
Kompyuterdiń yad qurılması eki túrde: tiykarǵı (bas yad, operativ yad, fizik yad) hám ekilemshi (ishki yad) yadına bólinedi.
Tiykarǵı yad bir baytlı tártiplengen yacheyka massivne iye bolıp, hár bir yacheyka óziniń adresine (nomerine) iye. Processor buyrıqlardı tiykarǵı yadtan aladı, qayta isleydi hám orınlaydı. Buyrıqlardı orınlawda tiykarǵı yadtıń bir neshe yacheykalarına murájet qılıwǵa tuwrı keledi. Ádette tiykarǵı yad yarım ótkizgishli texnologiya tiykarında tayarlanadı sonıń ushın yadtaǵı maǵlıwmatlar elektr dereginen uzilgennen soń óship ketedi.
Ekilemshi yad (bul tiykarınan disklerdir) bul sızıqlı birlik adreske iye bolǵan orın hám olardı izbe-iz jaylasqan baytlar payda etedi. Ekilemshi yadtıń operativ yadtan parqı sonda, ol bólek energiya, ulken kólemge, hám sapalı paydalanıw imkaniyatına iye.
8.1 súwrettegi kórsetilgen sxemaǵa jáne bir neshe aralıq qatlamların qosıw múmkin. Hár túrli kórinistegi yadlar ierarxiyaǵa, murájet waqtı kemeyip barıwı, bahasın asıwı hám sıyımlıǵın asıwı tárizinde birlesiwi múmkin.

8.1-súwret. Yad ierarxiyası.
Kópbasqıshlı sxemalar tómendegishe isletiledi. Maǵlıwmatlar ádette yadtıń joqarı qatlamlarınan qıdırıladı, eger ol jerden tabılmasa,maǵlıwmatlar úlken nomerli qatlamlarda da saqlanadı. Sonıń ushın, ol keyingi qatlamnan qıdıra baslaydı. Eger kerekli maǵlıwmattı tapsa, onı joqarıraq qatlamǵa ótkeredi.