15-mavzu: Veb autentifikatsiya va identifikatsiya

16-mavzu: Veb avtorizatsiya, rollarga asoslangan xavfsizlik

Reja:

1. 
   Avtorizatsiya nima?
   
2. 
   Rollardan foydalanishni sozlash
   
3. 
   Rollarni yaratish va o‘chirish
   
4. 
   Rollarni tahrirlash
   
5. 
   Rollarni avtorizatsiya qilish uchun qo‘llash
   

Avtorizatsiya nima?
Avtorizatsiya – bu, ASP.NET MVC da odatda, muayyan rollarda bo‘lgan muayyan foydalanuvchilarga Controller-lar va metodlarga ruxsat berish jarayoni (masalan, administrator faqat boshqaruv paneliga kirish huquqiga ega bo‘lishi kerak).
Avtorizatsiyasiz faqat foydalanuvchilarning ikkita toifasini farqlash mumkin: autentifikatsiya qilingan va qilinmagan. Ko‘pgina dasturlarda bir nechta rollar mavjud: foydalanuvchi, moderator, administrator va boshqalar.
Rollar Controller va metodlarning Authorize atributi orqali avtorizatsiyani amalga oshirish uchun ishlatiladi.


Rollardan foydalanishni sozlash
ASP.NET Identity RoleManager deb nomlangan rollarga faydalanish va boshqarish uchun bazaviy klassni taqdim etadi, bu yerda T rollarni ifodalash uchun ishlatiladigan ma’lumotlarni saqlash mexanizmini tavsiflovchi IRole interfeysining tatbiqi. Entity Framework IRole interfeysining realizasiya bo‘lgan IdentityRole klassidan foydalanadi, u quyidagi xossalarga ega:

Nomi	Tavsifi
Id	Rol takrorlanmas identifikatori
Name	Nomi
Users	Ushbu rolga ega bo‘lgan foydalanuvchilar

AppRole.cs klass faylini “Models” papkasiga quyidagi tarkib bilan qo‘shing:

using Microsoft.AspNet.Identity.EntityFramework;
namespace Users.Models
{
public class AppRole : IdentityRole
{
public AppRole() : base() { }
public AppRole(string name)
: base(name)
{ }
}
}


RoleManager klassi IRole obyektlari bilan quyidagi jadvalda keltirilgan metod va xossalardan foydalangan holda ishlaydi.

Nomi	Tavsifi
CreateAsync(role)	Yangi rolni yaratish
DeleteAsync(role)	Mavjud rolni o‘chirish
FindByIdAsync(id)	Rolning Id qiymati bo‘yicha qidirish
FindByNameAsync(name)	Rolning nomi bo‘yicha qidirish
RoleExistsAsync(name)	agar ko‘rsatilgan nomdagi rol mavjud bo‘lsa “True” qiymat aks holda “False” qiymat qaytaradi,
UpdateAsync(role)	Roldagi o‘zgarishlarni saqlash
Roles	Mavjud rollar ro‘yxati

AppRoleManager.cs faylini quyidagi tarkib bilan “Infrastructure” papkasiga qo‘shing:

using Microsoft.AspNet.Identity;
using Microsoft.AspNet.Identity.EntityFramework;
using Microsoft.AspNet.Identity.Owin;
using Microsoft.Owin;
using System;
using Users.Models;

namespace Users.Infrastructure

{
public class AppRoleManager : RoleManager, IDisposable
{
public AppRoleManager(RoleStore store)
: base(store)
{ }

public static AppRoleManager Create(

IdentityFactoryOptions options,
IOwinContext context)
{
return new AppRoleManager(new
RoleStore(context.Get()));
}
}
}

Rollarni boshqarish klassini OWIN-da ro‘yxatdan o‘tkazish uchun quyidagi misolda ko‘rsatilganidek IdentityConfig.cs faylini tahrirlash kerak:

//...

namespace Users

{
public class IdentityConfig
{
public void Configuration(IAppBuilder app)
{
//...
app.CreatePerOwinContext(AppRoleManager.Create);
//...
}
}
}