15-Ma’ruza. Tilshunoslikning zamonaviy yo’nalishlari (2 soat) Reja: Lingvopoetika



Download 327,88 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/7
Sana21.01.2022
Hajmi327,88 Kb.
#394070
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
15 ma\'ruza

Sotsiolingvistika 

Til  ijtimoiy  hodisa  bo‘lgani  uchun  u  jamiyat  hayoti  bilan  uzviy  bog‘liq  va  bu 

tilshunoslikning  tilning  ijtimoiy  mohiyati  va  vazifasi,  tilga  sotsial  omillaming 

ta‘siri  kabi  masalalar  bilan  shug‘ullanuvchi  sotsiolingvistika  yo‘naHshining 

shakllanishiga  olib  keldi.  Ayniqsa  zamonaviy  ijtimoiy  rivojlanish  hamda  ilmiy 

texnik  revolyusiya  tilning  sotsiolingvistik  va  struktur  o‘rganish  muammolarini 

chuqur  tahlil  qilishni  hayotiy  zaruriyat  qilib  qo‘ydi.  Sotsial  lingvistika  fonologik 

sistema birliklaridan tortib butun til strukturasigacha bo‘lgan barcha til hodisalarini 

ijtimoiy  shartlashgan  hodisalar  deb  qaraydi.  Barcha  ijtimoiy  hodisalar  ichida  til 

sistemasi  eng  yopig‘i  hisoblanadi,  o‘ziga  xos  xususiyatlariga  va  murakkab 

strukturaga ega.  

Jamiyat lingvistik hayotiga ilmiy-texnika revolyusiyasi ta‘sirining xarakteri, tempi, 

ko‘lami, sohalari va xususiyliklarini aniqlash  sotsiolingvistikaning eng muhim  va 

dolzarb  vazifasidir.  Lingvistikaning  sotsiolingvistik  tadqiqotlar  ob‘ekti  boTmish 




tomonlari  -  terminologik  tizimlarning  paydo  bo‘lishi  va  ularni  uzluksiz 

differensiatsiyalanishi,  dunyo  tillari  ijtimoiy  funksiyalarining  notekis  rivojlanish 

jarayonlari,  hududiy  dialektlarning  maydalashuvi,  rivojlangan  tillarning  ijtimoiy- 

kasbiy  differensiatsiyasining  tezlashuvi,  leksik-semantik  va  stilistik  sistemalarga 

jamiyatdagi mafkuralar ta‘sirining kuchayishi kabi masalalariga ilmiy texnikaning 

rivojlanishi eng kuchli ta‘sir ko‘rsatadi.  

Ma‘lumki,  til  va  madaniyat,  milliy  til  va  milliy  madaniyat  o‘zaro  chambarchas 

bog‘liq.  Til  madaniyat  yaratishning  eng  asosiy  vositalaridan  biri  bo‘lib,  u 

madaniyatga  erishish,  uni  tushunish,  uning  turli  sohalarida  muloqot  yuritish 

vositasidir.  Ko‘rinadiki,  madaniyat  tilning  rivojlanishiga  to‘g‘ridan-  to‘g‘ri  ta‘sir 

etadi,  biroq  u  til  ichki  rivojlanishining  asosiy  vositasi  ham,  quroli  ham  emas. 

Madaniyatning  rivojlanishiga  ijtimoiy  faktorlar  ta‘sir  ko‘rsatadi.  Til  va 

madaniyatning  o‘zaro  munosabati  negizida  lingvokulturologiya,  ya‘ni 

lingvomadaniyatshunoslik  sohasi  ham  vujudga  keldi.  Ushbu  sohaning  nazariy  va 

amaliy  ahamiyati  bugungi  kunda  ayniqsa  dolzarb,  chunki  ayniqsa  tillarni 

egallashda tili o‘rganilayotgan xalqning madaniyatini bilishning amaliy ahamiyati 

nihoyatda katta.  

  


Download 327,88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish