14-mavzu: fotosintez fiziologiyasi. Reja: Fotosintezning mohiyati va ahamiyati. Fotosintetik aparatning strukturaviy tuzilishi va fotosintezning birlamchi jarayonlari. Fotosintez bioximiyasi Fotosintez ekologiyasi

Fikobillinlar. Suv ostida yashovchi o’simliklarda xlorofill «a» va karotinoidlardan tashqari maxsus pigmentlar ham borki, ularga fikobilinlar deyiladi. Ularga fikobilin va fikotsianin kiradi.

• Fikobillinlar. Suv ostida yashovchi o’simliklarda xlorofill «a» va karotinoidlardan tashqari maxsus pigmentlar ham borki, ularga fikobilinlar deyiladi. Ularga fikobilin va fikotsianin kiradi.
• Fikoeritrin (С34Н47N4О8) – qizil suv o’tlarining pigmentidir. Qizil rangga ega. Fikotsianin (С34Н42N4О9) ko’k yashil suv o’tlarining pigmenti bo’lib, ko’k rangga ega.
• Fikobilinlar bu murakkab oqsillardir. Ularning tarkibiga ochiq zanjir xolida birlashgan to’rtta pirol xalqasi kiradi. Bu xalqalar qo’sh bog’lar orqali tutashgan. Ularning molekulasida metal atomi yo’q. Bu molekulalar oqsillar bilan mustaxkam birikma hosil qiladiki, ularni faqat qaynatib yoki kuchli kislota ta’sirida parchalash mumkin.

Yorug’lik energiyasi. Yorug’lik energiyasi elektromagnit tebranish xarakterga ega. U faqat kvantlar yoki fotonlar xolida ajraladi va tarqaladi. Har bir kvant yorug’lik ma’lum darajada energiya manbasiga ega. Har bir pigment jumladan xlorofill molekulasi bir kvant yorug’lik energiyasini yutish qobilyatiga ega. Pigmentlarning bir molekulasi birdaniga ikki kvant monoxromatin yorug’likni yuta olmaydi. Energiyaning samaradorligi, yutilgan kvant yorug’lik nuri hisobiga fotosintez jarayonida ajralib chiqqan O2 yoki o’zlishtirilgan CO2 ning miqdori bilan belgilanadi.

• Yorug’lik energiyasi. Yorug’lik energiyasi elektromagnit tebranish xarakterga ega. U faqat kvantlar yoki fotonlar xolida ajraladi va tarqaladi. Har bir kvant yorug’lik ma’lum darajada energiya manbasiga ega. Har bir pigment jumladan xlorofill molekulasi bir kvant yorug’lik energiyasini yutish qobilyatiga ega. Pigmentlarning bir molekulasi birdaniga ikki kvant monoxromatin yorug’likni yuta olmaydi. Energiyaning samaradorligi, yutilgan kvant yorug’lik nuri hisobiga fotosintez jarayonida ajralib chiqqan O2 yoki o’zlishtirilgan CO2 ning miqdori bilan belgilanadi.