13-mavzu. Tarang o’tqazishli birikmalarni yig’ish reja: Tarang o`tqazishli birikmalarni yig`ish

14.28-rasm. Zoldirli podshipnikni 
valga presslab kirgizish uchun vintli 
moslama. 
14.29-rasm. Dastaki reykali pressda 
zoldirli podshipnikni presslab valga 
kiritish. 
Ketida rezbasi bo`lgan vallarga podshipnikni presslab o`rnatish uchun 
ko`pincha oddiy gaykadan va turli uzunlikdagi vtulkalardan tarkib topgan vintli 
qurilmalardan foydalaniladi (14.28-rasm). 
Boshqa hollarda zoldirli podshipnikni 
dastaki gidravlik va pnevmatik presslar 
yordamida presslab o`rnatish tavsiya etiladi 
(14.29-rasm). 
Konussimon 
podshipnikli 
yig`ma 
birliklarni yig`ishda halqasi va roligi 
orqasidagi talab qilingan tirqishni hisobga 
olish zarur. Bu tirqishni sozlash yig`ishning 
ma`suliyatli operatsiyasi bo`lib hisoblanadi. 
a) 
b) 
14.30-rasm. Konussimon rolikli 
podshipnikda tirqishni sozlash 
usullari.
 

---

Konussimon rolik podshipnikdagi noto`g`ri qo`yilgan tirqish podshipnikni 
muddatdan oldin yeyilishiga sabab bo`lishi mumkin. Konussimon rolikli 
podshipnikdagi radial tirqishni podshipnikning tashqi yoki ichki halqasini o`q 
bo`yicha surish orqali sozlanadi. 
14.30-rasm a da uzelning konstruktsiyasi ko`rsatilgan, bunda qopqoq 2 
ostidagi qistirmalar 1 podshipnikdagi talab qilingan tirqishni ta`minlash uchun 
xizmat qiladi. 14.30-rasm b da tirqishni xalqa gaykasi 3 yordamida sozlanadi.
 
Nazorat savollari:
 
1.
Val va o‘qlarni vazifasi nimadan iborat? 
2.
Egilgan vallarni mexanik usulida to‘g‘rilash texnologiyasini aytib bering. 
3.
Egilgan vallarni qizdirib to‘g‘rilash usuli qachon ishlatiladi? 
4.
Kam va o‘rta uglerodli po‘lat vallarni payvandlashda qanday markali 
elektrodlar ishlatiladi? 
5.
Ko‘p uglerodli va ko‘p legirlangan vallarni payvandlashdan oldin necha 
gradusga qizdiriladi va uni maqsadi? 
6.
Elektroshlak usulida vallarni tiklashdan yutug‘i va kamchiligi. 
7.
Vibroyoy usulida vallarni tiklashda yutuqlari nimadan iborat? 
8.
Vallarni tiklashda mustahkamligini va puxtaligini oshirish yo‘larini isbot qiling. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
 
1.
Kayumov A.X., Rosulov R.X., Murodov O.J. Tarmoq mashinalarini 
ta`mirlash. Darslik- N.: NamMTI, 2019.- 520 bet. 
2.
Qayumov A.X. Texnologik mashinalarni ta’mirlash, Darslik-T., “Iqtisod-
moliya”, 2013 y., 584 b.