13-mavzu. Ta’minot logistikasi Reja

asosiy 
maqsadi
– korxona yoki tashkilotning material-resurslarga bo’lgan extiyojini 
qondirish jarayonida material oqim va xizmatlarni boshqarishdan iboratdir.
Umumlashtirilgan holda 
ta’minotning maqsadi
– korxona (tashkilot) ning 
materiallarga bo’lgan extiyojini lozim bo’lgan hajmda, kerakli muddatda sifatli 
materiallar (xom ashyo, yarimfabrikat mahsulotlar) bilan yuqori xizmat darajasi 
hamda eng kam xarajatlar evaziga ta’minlashdan iboratdir (3.1 chizma). 
Qo’yilgan maqsaddan kelib chiqqan holda logistikaning quyidagi asosiy 
vazifalarini shakllantirish mumkin: 

Korxonaning uzluksiz va samarali faoliyatini yo’lga qo’yish, uni 
material oqimlar bilan ishonchli va doimiy ta’minlash lozim, zero, xom ashyo, 
yoqilg’i, energiya va shu kabi materialarning yetishmay qolishi ishlab chiqarish 
jarayoni to’xtab qolishiga olib kelishi mumkin. Bu esa ishlab chiqarish hajmi 
pasayishiga, oqibatda korxona buyurtmachilar oldida majburiyatlarini o’z 
muddatida bajara olmasligiga sabab bo’ladi. 

Omborlarda material resurslarning me’yoriy darajasini saqlab turish. 

Material resurslardan foydalanayotgan barcha bo’limlar bilan 
munosabatlarni, axborot almashinuvini yaxshilash. 
Ишлаб чиқариш логистикаси 
Таъминот логистикаси 
Тақсимлаш логистикаси 

---

1.1.rasm.
Material va tayyor mahsulotlar oqimlarining ta’minot va 
taqsimlash bosqichidagi harakati.
 

O’z 
sohasining 
bilimdoni 
hisoblanadigan 
sotuvchi 
va 
ta’minlovchilarni qidirib topish, ular bilan samarali aloqalarga kirishib, foydali 
munosabatlarni shakllantirish. Masalan, agar firma ta’minlovchidan yangi 
kompьyuterni sotib olsa va u kelajakda mazkur texnikaga uzoq muddatli xizmat 
ko’rsatish, uni yangilash yo’llaridan xabardor bo’lmasa, unda dastlabki xarid qilish 
narxining foydaliligi keyingi foydalanish xarajatlari oshib ketishi hisobiga yo’qqa 
chiqarilishi mumkin. 

Agar xarid qilinadigan tovar va mahsulotlarning yuqori darajadagi 
sifati ta’minlanmasa, unda ishlab chiqarilayotgan mahsulot yoki ko’rsatilayotgan 
xizmat bozordagi raqobat talablariga javob bermaydi va rejalashtirilgan foyda 
olinmaydi. 

Mahsulot yoki xom ashyo xarid qilishda uning kerakli hajmi, sifati, 
yetkazib berish muddatiga oid parametrlar va xizmat ko’rsatish borasida 
shartnomaviy munosabatlarni shakllantirish. 

Ta’minot tarmog’ida amalga oshirilayotgan barcha operatsiyalar 
xarajatlarini nazoratga olish, ular ichida samarasizlarini, ko’p chiqim,, qo’shimcha 
vaqt va harakat talab etayotganlarini aniqlash, bunday holat sabablarini o’rganish 
hamda kerakli chora-tadbirlarni qo’llash.