12-мавзу. Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларида инновацион фаолиятни шакллантириш

11.3. Кичик бизнес корхоналари инновацион фаолиятининг асосий хусусиятлари.

Маълумки, мамлакат иқтисодиётининг ривожланиши кўп жиҳатдан турли мулкчилик шаклидаги хўжалик субъектларининг, корхоналарнинг қай даражада шаклланганлигига боғлиқ. Фақат турли мулкилик муносабатларига асосланган хўжалик субъектлари орасидаги оптимал нисбатгина юқори самарадорли ишлаб чиқаришни ташкил этишга катта имкон яратади.
Инновацион жараённи кичик бизнес соҳасидаги муҳитга мувофиқлаштириш, унинг самарасини ошириш мавжуд ижтимоий-иқтисодий имкониятлардан тўлиқ фойдаланишни тақазо этади. Асосий эътибор бозор рақобати шароитида энг оқилона вариантларни танлаш, фойдалилик даражасини таъминлаш ва кичик корхона фаолиятини жадаллаштиришга қаратилиши лозим бўлади.
Жаҳон амалиёти шуни кўрсатадики, кўплаб ривожланган мамлакатлар юксак тараққиёт даражасига фан ва техника соҳасидаги энг сўнги инновацияларни ишлаб чиқаришга тез ва кенг кўламда жорий этиш ҳисобига эришмоқдалар.
Кичик бизнес субъектларининг инновацион фаолиятини ривожлантириш кўп жиҳатдан униг бошқарув тизими самарадорлигига боғлиқ. Кичик бизнес субъектларининг инновацион фаолиятини ривожлантиришдан мақсад бутун ишлаб чиқариш тизимини янгилаш ҳисобига ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш, илмий – техник, интелектуал ва иқтисодий салоҳиятдан самаралироқ фойдаланиш асосида соҳа рақобатбардошлигини оширишдан иборатдир.


11.4. Кичик бизнеснинг инновацион фаолиятини қўллаб-қувватлаш жараёнлари йўналишлари
Кичик бизнеснинг инновацион фаолиятини қўллаб-қувватлаш жараёнлари асосан қуйидаги 3 та йўналишни ўз ичига олади:

1. 
   Кичик бизнес субъектларининг инновацион фаолияти учун этарлича ишбилармонлик шарт-шароитларини ва муҳитини яратиш.
   
2. 
   Тадбиркорлик субъектларининг инновацион фаолиятини бевосита рағбатлантириш.
   
3. 
   Кичик бизнес субъектларининг инновацион фаолиятини ўз вақтида тўғри молиялаштириш.
   

Тадбиркорликни кредитлашнинг кўплаб илғор шаклларини жорий этишга шароит яратилди. Биржа савдоларини ривожланиши билан тадбиркорликни моддий-техник ресурсларини эркин сотиб олишга қулай шароит яратилди ва бу соҳага боғлиқ бўлган кўпгина муаммолар ўз эчимини топди.

Ишлаб чиқарувчи корхоналар маҳсулотларини мажбурий стандартлаштириш ва сертификатлаш тизими соддалаштирилди, эркинлаштирилди ва бу ислоҳотлар давом этмоқда. Рухсат бериш билан боғлиқ бўлган кўпгина функсиялар такомиллаштирилди ва соддалаштирилди. Чакана ва улгуржи савдо тизими эркинлаштирилди.
Молия, солиқ ва статистика ҳисоботларининг барча шакллари ва муддатлари кескин қисқартирилмоқда. Солиққа тортиш ставкалари унификатсия қилинди ва камайтирилди.
Назорат қилувчи органларнинг назорат ва кузатув функсияларига ёндашув тубдан ўзгарди. Тадбиркорлик субъектлари томонидан йўл қўйилган қонун бузилишларни баҳолаш меъзонлари қайта кўриб чиқилиб, тадбиркорларга нисбатан қўлланиладиган кўплаб жарималар миқдори сезиларли даражада камайтирилди, айрим жарима турлари эса бутунлай бекор қилинди.

Бизнинг фикримизча, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликнинг инновацион фаолиятини рағбатлантириш ривожланишини қўллаб қувватлаш ва рағбатлантириш асосан қуйидаги 5 та йўналишда амалга оширилиши мумкин: ижтимоий, иқтисодий, молиявий, илмий-технологик ва ҳуқуқий- сиёсий соҳалар бўйича.

Кичик бизнеснинг инновацион фаолиятини рағбатлантириш нафақат давлат органлари томонидан, балки турли нодавлат ташкилотлар, тижорат банклари, миллий ва ҳорижий компаниялар, юридик ва жисмоний шахслар томонидан ҳам амалга оширилиши мумкин.