12-laboratoriya mashg‘uloti. Kombinatsiyalashgan fototermoelektrik qurilmaning ish jarayonini o‘rganish. Ishdan maqsad

12.2-rasm. Kombinatsiyalashgan gibrid foto-termoelektrik
qurilmasining umumiy ko‘rinishi.
Bu jarayonda issiq yuza harorati T_h = T_b.s ga teng, T_b.s - FEB orqa yuzasi himoya plenkasidagi harorat. Mumkin bo‘lgan maksimal I_teg ning ifodasi quyidagicha hisoblanadi:
(12.2)
TEG ning “issiq” yuzasiga berilayotgan issiqlik FEB ning “Tedlar” himoya plenkasi orqali issiqlik uzatish hisobiga amalga oshadi, bunda uzatilgan issiqlik miqdorini quyidagicha yozish mumkin:
(12.3)
Bu yerda A_m va t_m – mos ravishda TEG ning yuzasi va qalinligi; K_m- TEG issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsienti.
TEG ga uzatilgan issiqlikning bir qismi elektr energiyasiga aylantiriladi, qolgan qismi TEG ning “sovuq” yuzasi orqali sovituvchi rezervuarga uzatiladi.
Umumiy holda, Q_h ni quyidagicha hisoblash mumkin:
(12.4)
Q_c ning qiymatini FEB himoya plenkasidan TEG uzatilayotgan va atrof muhitga ajralayotgan issiqlikni hisobga olib umumiy issiqlik qarshiligi orqali hisoblash mumkin.
FEB ning generatsiya quvvati quyidagicha aniqlanadi:
(12.5)
Hisob kitoblarga ko‘ra akslantiruvchi reflektorlar yordamida quyosh nurlanishi oqim zichligini FEB frontal ish sohasida 1,6-1,7 marta oshirish mumkin, shuningdek FEB quvvatini 30-40% ga, TEG quvvatini 40-50% va undan ko‘p ko‘tarish mumkin.
12.3-Rasmda TEB issiqlik-EYUK ning ΔT harorat farqiga bog‘liqlik o‘lchov natijalari keltirilgan. Qaralayotgan harorat intervalida issiqlik EYUK ΔT ga chiziqli bog‘liqdir va kuchlanish gradienti ~0,068 v/grad. ni tashkil etgan.

12.3-rasm. Vismut-tellur asosidagi TEB issiqlik-EYUK ning ΔT ga
harorat farqiga bog‘liqligi.
Olingan natijalar asosida kombinatsiyalashgan gibrid fototermoelektrik qurilmaning reflektorsiz va reflektor qo‘llanilgan holatdagi natijalari olingan.
12.1-jadval