12- mavzu. Yopiq urug‘li o‘simliklar bo‘limining umumiy tasnifi. Ikki urug‘pallali o‘simliklar sinfi: magnoliyanamolar, lavrnamolar va nilufarnamolar qabilasi. Reja

Degeneriyadoshlar (Degeneriaseae) oilasi
Bu oilaga magnoliyanamolar qabilasining eng qadimgi oilalaridan hisoblanadi. Uning vakillari Fidji orollarida uchraydi. Eng xarakterli belgisi bu oilaning changchilari chang donachalarining qobi-i, og‘izchasi va o‘tkazuvchi sistemalari sodda (primitiv) tuzilishga ega.
Bu oilaga bitna turkum (degeneria) va bitta tur (D.vitiensis) kiradi.
Bu tur 1942 yili amerikalik botaniklar anatom Irving Beyli va sistematik Albert Smitlar tomonidan kashf qilingan.Degeneriyaning kashf etilishi bu botanikada katta shov - shuv bo‘lgan.Chunki, degeneriyalar eng primitiv guli o‘simlik bo‘lib, u Yer sharida faqat Fidji orolida uchraydi. Degeneriya baland bo‘yli daraxt bo‘lib, tirqishsimon yorilgan po‘st bilan o‘ralgan. Barglari oddiy, barg yaprog‘ini teng ikkiga bo‘lib turuvchi barg tomirlari bor. Gullari o‘rtacha kattalikda bo‘lib, yakka-yakka holda joylashgan. Shuningdek guli ikki jinsli, kosacha bargi uchta, kichik, u urug‘da saqlanib qoladi. Gultoji 12 ta, 3 yoki 4 doira bo‘lib joylashgan.
Gultoji barglari gulkosasiga nisbatan ancha yirik. Lekin anatomik tuzilishi jihatdan ular bir-biriga yaqin turadi. Changchilari cheksiz(32 tagacha), uch qator bo‘lib joylashadi. Urug‘chisi 1 yoki 2 ta mevachi bargdan (karpell) tashkil topgan.Urug‘chi tumshuqchasi uncha taraqqiy qilmagan, u asosan tuksimon tuzilishda bo‘lib, changni ushlab qolishga moslashgan.
Degeneriyalar asosan qo‘ng‘izlar yordamida changlanadi. Shu sababdan degeneriyalar gulida juda ko‘p sonda sarg‘ish qo‘ng‘ir rangli kichkina qo‘ng‘izlarni uchratish mumkin.
Degeneriya mevasi ancha yirik bo‘lib,uning uzunligi 5 sm ga yetadi.Eng qiziqarli tomoni degeneriyalar urug‘ining murtagi 3 yoki 4 urug‘pallalardan iborat.Degeneriyalar aslida ikki urug‘pallali o‘simlik.
Magnoliyadoshlar (Magnoliaceae) oilasi.
Oila vakillari daraxt va butalardan iborat bo‘lib, ularning 12 turkumga mansub, 240 ga yaqin turi mavjud. Ular asosan Janubiy-Sharqiy Osiyoning va Shimoliy Amerikaning Janubiy-G‘arbidagi o‘rmonlarda tarqalgan. Barglari oddiy. Guli to‘g‘ri, ikki jinsli, gul qo‘rg‘on bo‘laklari 6-12 va undan ham ko‘p.Changchi va urug‘chilari ko‘p. Magnoliyalar orasida doim yashil va bargini to‘kib turadigan turlari bor.
Poyasida ikkilamchi yog‘ochlik mavjud, lekin traxeya o‘rnida traxeidlar bo‘ladi. Janubiy Amerikada o‘sadigan magnoliyalar doim yashil, Janubiy Osiyoda o‘sadiganlari bargini to‘kadi.
Magnoliya (