11-sinf biologiya imtihon savollari javoblari bilet-1

BILET-12

1. 
   Organik olam filogenezida yopiq urug‟li o„simliklar vegetativ organlarining takomillashuvini tushuntirib bering.
   
2. 
   Maxsus muhofaza etiladigan tabiiy hududlar haqida ma‟lumot bering.
   
3. 
   150 ta aminokislotadan iborat bo„lgan oqsil sinteziga javobgar i-RNK uzunligini va DNK shu bo„lagidagi fosfodiefir bog„lari sonini aniqlang.
   

3. savol javobi.

1)AKlarni triplet holida nukleotidlar kodlagani bois, 150x3=450 ta nukleotid bo„ladi i-RNKda; 2)L(i-RNK)=450x0,34=153 nm
3)DNK nukleotidlari soni 450x2=900 ta 4)DNK fosfodiefirlar soni 900-2=898 ta 2-savol javobi:
Maxsus muhofaza etiladigan tabiiy hududlar. Bizning sayyoramiz o„simlik va hayvonot olamini, shuningdek, u bilan bog„liq biosferaning tarkibiy qismlarini yanada to„la-to„kis saqlash uchun dunyoning turli mamlakatlarida alohida muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar – qo„riqxonalar, buyurtma qo„riqxona- zakazniklar, milliy bog„lar tashkil etiladi. Qo‘riqxonalar – quruqlik yuzasidagi hudud yoki suv havzasi, uning chegarasida barcha tabiat majmuyi – o„simliklar, hayvonlar, tuproq va sh.k. – to„liq va umrbod xo„jalik yurituvidan chiqarib olinadi va davlat muhofazasi ostida bo„ladi. Qo„riqxonalarda faqat ilmiy tadqiqot ishlari olib boriladi. Ayrim qo„riqxonalar biosferaga oid deb e‟lon qilingan. Ularda har bir
tabiiy hududlar uchun o„ziga xos bo„lgan biogeotsenozlar saqlanadi.
Davlat buyurtma qo‘riqxonalari (zakazniklar) – muhofaza qilinadigan hududlar, ularda tabiiy boyliklardan cheklangan miqdorda foydalangan holda ovlanadigan hayvonlar va o„simliklar muhofaza qilinadi. Zakazniklar dorivor o„simliklar, qo„ziqorinlar, rezavor mevalarni terish, baliq tutish uchun xizmat qiladi va odatda, ma‟lum muddatga tashkil etiladi. Zakazniklarda muhofaza ostiga olingan obyektlarga zarar keltirmaydigan
darajada cheklangan xo„jalik faoliyati amalga oshiriladi. Sanoat ahamiyatiga ega hayvonlar, qushlar uya quradigan, baliqlar uvildiriq sochadigan va parvarishlanadigan, dorivor o„simliklar o„sadigan joylarga zarar yetkazmagan holda faoliyat yuritiladi. Zakazniklar o„simliklar olami va hayvonot dunyosi boyliklarini saqlanishini ta‟minlab, qo„riqxonalar tizimini sezilarli darajada to„ldiradi.
Milliy (tabiiy) bog‘lar – qo„riqlanadigan hududlar va suv sathining cheklangan qismi, u yerda ekologik, tarixiy va estetik ahamiyatga ega tabiiy majmualar joylashgan. Qo„riqxonalardan farqli ravishda, milliy bog„lar maydonining bir qismi muntazam ravishda tashrif buyurish uchun ochiq bo„ladi.
Botanika va zoologiya bog„lari. Hayvonlarning va o„simliklarning noyob turlari sonini saqlash va tiklash ishida botanika va zoologiya bog„lari muhim ahamiyatga ega. Ular tabiatda yo„q bo„lib ketayotgan alohida organizm turlarini qutqarish va shu bilan biosfera tirik moddalari genofondini, uning bioxilma-xilligini saqlash imkonini beradi.