11-мавзу. КЎчишларни аниқлаш формулалари режа: Кўчишларни аниқлашнинг универсал формуласи (Мор формуласи). Кўчишларни аниқлашнинг А. Н. Верешчагин усули

Б. Таянчларнинг чўкишидан ҳосил бўладиган кўчишлар

Иншоотларнинг таянчларининг чўкиши, тупроқнинг чўкиши ёки силжиши каби турли сабаблар таъсиридан ҳосил бўлиши мумкин. Бу эса унинг кўндаланг кесимларида кўчишларни ҳосил қилади, аммо ички зўриқиш кучларини вужудга келтирмайди. Мисол тариқасида қуйидаги балкани қарайлик.

Балканинг В таянчи миқдорга вертикал чўксин ва янги ҳолатни эгал-ласин (11.7-расм). Натижада системанинг ихтиёрий i нуқтасидаги ҳосил бўлган вертикал кўчиш _ic ни аниқлаймиз. Бунинг учун системанинг II ҳолатида изланаётган кўчиш йўналиши бўйича Р_i = 1 бирлик куч қўямиз. Системанинг иккала ҳолати учун бажарилиши мумкин бўлган ишларнинг ўзаро тенглиги теоремасига асосан:
А₁₂ = А₂₁ ,
бунда А₁₂ = 0, чунки I холатда система юкланмаган.

б ундан (11.10)
бу ерда: R – кўчиш b изланаётган нуқтага қўйилган =1 бирлик кучдан, чўккан таянчдаги ҳосил бўлган реакция кучи; ∆_с - таянчнинг чўкиш миқдори .
Маърузани мустаҳкамлаш учун саволлар.
1. Кўчишларни аниқлашнинг универсал формуласини ёзинг?
2. Универсал формуланинг хусусий ҳолларини айтинг?
3. Кўчишларни аниқлашнинг А.Н.Верешчагин усулини айтинг?
4. Температура таъсиридан ҳосил бўладиган кўчишларни айтинг?
5. Таянчларнинг чўкишидан ҳосил бўладиган кўчишларни айтинг?
6. А.Н.Верешчагин формуласини ёзинг?
7. Температура таъсиридан ҳосил бўладиган кўчишлар формуласини ёзинг?
8. Таянчларнинг чўкишидан ҳосил бўладиган кўчишлар формуласини ёзинг?
9. Трапеция шаклли иккита эпюрани кўпайтириш формуласини ёзинг?
10. Қандай ҳолларда кўчишларни Мор интеграли ёрдамида ҳисоблаш мақсадга мувофиқ хисобланади?