11-mavzu. Eritmalar haqida ta’limot. Eritmalari muzlash va qaynash harorati. Osmos hodisasi va osmotik bosim reja

Tayanch iboralar: chin eritmalar, gidratlar, solvatlar, dispersion muhit, dispers faza, suspenziya, emulsiya, kolloid eritmalar, moddalarning erish issiqligi, moddalarning eruvchanligi, Genri qonuni, koagulyasiya, to‘yinmagan, to‘yingan va o‘ta to‘yingan eritmalar, to‘yingan bug‘ bosimi, Raul qonuni, osmos hodisasi, Vant – Goff qonuni, ebulioskopiya, krioskopiya, eritmalar konsentratsiyasi (foiz, molyar, molyal, normal, titr).


11.1.Eritmalar umumiy tavsifi va ularning ahamiyati. Ko‘pchilik kimyoviy o‘zgarishlar, shu jumladan texnologik jarayonlar eritmalarda kechadi. Meditsinada, oziq-ovqat mahsulotlarini tayyorlashda, qishloq xo‘jaligida eritmalarning ahamiyati kattadir. Rudalar tarkibini aniqlashda va ulardan metallarni ajratib olishda jarayonlar eritmalarda boradi. SHuningdek, o‘simliklar beriladigan o‘g‘itlarni eritma holida ildizi orqali o‘zlashtiradi. Eritmalar – ikki yoki undan ortiq komponentdan iborat bo‘lgan gomogen sistemalardir. Eritmalar agregat holatiga qarab qattiq, suyuq, gazsimon holatlarda bo‘ladi. Eritmalarning hosil bo‘lishini fizikaviy va kimyoviy nazariyalar orqali tushuntiriladi. D.I.Mendeleevning gidratlar nazariyasi eritmalar haqidagi hozirgi zamon ta’limotining asosidir.