11 – Мавзу Фалсафа категориялари


АСОСИЙ ОНТОЛОГИК КАТЕГОРИЯЛАР



Download 1,27 Mb.
bet6/10
Sana19.03.2022
Hajmi1,27 Mb.
#500923
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Фалсафа категориялари

АСОСИЙ ОНТОЛОГИК КАТЕГОРИЯЛАР
  • Воқелик – бу бўлиб ўтган, содир бўлган реал нарса-ҳодисанинг мавжудлигидир.
  • Имконият – бу ҳали мавжуд бўлмаган, лекин бўлиши, рўй бериши мумкин бўлган нарса - ҳодиса
  • АСОСИЙ ОНТОЛОГИК КАТЕГОРИЯЛАР
  • (имкониятлик – воқелик)
  • Имконият ва воқеликнинг характеристкаси
  • Имконият амалга ошгач, воқеликка айланади. Бунда:
  • Воқелик – амалга ошувчи имконийлик;
  • Имконият – потенциал (имкониятдаги) воқелик.
  • Имконият реал мавжуд, лекин хусусият сифатида нрсаларнинг тегишли шароитларида
  • бошқа бир нарсалардан келиб чиқиши ёки бошқача айтганда, сифатий ҳолат.
  • Бирлик – нарса, ҳодиса, жараённинг такрорланмас томонлари, белги ва хусусиятлари
  • Умумийлик – нарса, ҳодиса, жараённинг такрорланувчи томонлари, хусусият ва белгилари
  • АСОСИЙ ОНТОЛОГИК КАТЕГОРИЯЛАР
  • (бирлик - умумийлик)
  • Бирлик ва умумийликнинг характеристкаси (тавсифи)
  • Умумийлик категорияси қонун категоряси билан боғлиқ
  • Умумийлик зарурийлик билан чамбарачс боғлиқ
  • Умумийлик моҳият категоряиси билан боғлиқ
  • Бирлик категорияси тасодифийлик ва ҳодиса категориялари билан чамбарчас боғлиқ
  • МИҚДОР ВА СИФАТ
  • Моддий оламнинг муҳим томонларини акс
  • эттирувчи фалсафий категориялардир. Олам-
  • даги нарса ва ҳодисалар доимо ўзгариб, ривож-
  • ланиб боради, бу жараёнда нарсалар доимо
  • пайдо бўлади, ўзгариб туради. Лекин бундан
  • улар муайян мавжудлик шаклига эга эмас, мут-
  • лақ беқарор ва уларни бир-биридан ажратиб
  • бўлмайди, деган хулоса чиқмайди.
  • Миқдор нарсанинг шундай муайянлигидирки, шу
  • туфайли уни реал равишда (ёки фикран) бир
  • жинсли қисмларга бўлиш ва бу қисмларни бир
  • бутун қилиб тўплаш мумкин. Қисмлар ёки нарса-
  • ларнинг бир жинслиги (ўхшашлиги, монандлиги)
  • миқдорнинг фарқ белгисидир. Бир-бирига ўхша-
  • майдиган нарсалар ўртасидаги тафовутлар си-
  • фат характерига, бир-бирига ўхшаш нарсалар
  • ўртасидаги тафовутлар эса миқдор характерига
  • эгадир.
  • Сифат нарса ва ҳодисаларнинг муайянли-
  • гини таъминлайдиган, уларга барқарор-
  • лик багишлайдиган хосса, хусусият ва
  • белгилар йиғиндисидир. Сифат нарса-
  • нинг умумийлигини, яхлитлигини, унинг
  • нисбий барқарорлигини, бир-бирига ўхшаш-
  • лиги ёки ўхшамаслигини ифодалайди.
  • Миқдор предметнинг ҳажми, ўлчови,
  • оғирлиги, ҳаракат тезлиги ва шу
  • кабилар билан тафсифланади.
  • Сифат нарсаларнинг ички ва ташқи
  • муайянлиги бўлиб, унинг қатор хосса,
  • белги, хусусиятлари бирлигини
  • ифодалайди.
  • Меъёр эса миқдор ва сифатнинг
  • бирлиги, ўзаро боғлиқлигини
  • ифодаловчи тушунчадир.
  • МИҚДОР ВА СИФАТ ҚОНУНИНИ
  • Миқдор ва сифат
  • ўзгаришларининг
  • ўзига хос хусусиятлари:
  • Миқдор ўзгаришлари маълум вақтгача нарсаларга
  • муҳим таъсир кўрсатмагани ҳолда, сифат ўзга-
  • ришлари ҳодисаларни тубдан ўзгартириб, унинг
  • бошқа ҳодисага айланишини тақозо қилади.
  • Миқдор ўзгариш-
  • лари доимо, сифат
  • ўзгаришлари эса
  • маълум бир
  • даврда юз беради.
  • Миқдор ўзгариш-
  • лари аста секин,
  • сифат ўзгаришлари
  • эса анча тез, айрим
  • ҳолатда тўсатдан
  • содир бўлади.
  • Сифат ўзгаришлари
  • миқдор ўзгаришларига
  • қараганда туб ўзгариш
  • бўлиб ҳисобланади.

Download 1,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish