11- мавзу. Ахборот тизимларининг тушунчаси ва унинг таркибий қисмлари. Менежмент ахборот тизимлари 1-маъруза

• 11- МАВЗУ. АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИНИНГ ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ ТАРКИБИЙ ҚИСМЛАРИ. МЕНЕЖМЕНТ АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИ
• 1-маъруза 
• Ахборот тизими хақида умумий тушунча
• Ахборот тизимининг таркибий қисмлари
• Ахборот тизимининг дастурий таъминоти
• 2-маъруза
• Автоматлаштирилган ахборот тизимининг таснифланиши.
• Автоматлаштирилган ахборот тизимларининг таркибий жиҳатлари.
• Автоматлаштирилган ахборот тизимларининг ривожланиб бориш тенденциялари.

ADABIYOTLAR

• R.Dadabayeva, Sh.Nasridinova, N.Shoaxmedova, L.Ibragimova, Sh.Ermatov. Axborot-kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar.-T.: “Sano-standart” nashriyoti. O`quv qo`llanma.2017-552 bet.
• Информационные системы и технологии в экономике и управлении: учебник для бакалавров / под ред. В. В. Трофимова. - 4-е изд., перераб, и доп. - М.: Издательство Юрайт, 2016. – 544 с.
• http://www.class.ava.net.ua/classica. htm/- Разработка комплексных информационных систем.
• http://www.grandars.ru – электронная энциклопедия экономиста.
• http://www.intuit.ru/ – Интернет–Университет Информационных Технологий – дистанционное образование – INTUIT.ru

• 1-савол. Ахборот тизими хақида умумий тушунча

• Кўпгина масалаларни ечиш асосида ахборот ёки ахборотларни қайта ишлаш ётади. Ахборотни қайта ишлашни енгиллаштириш мақсадида ахборот тизимлар яратилади.
• Ахборот тизимлари жамият пайдо бўлган пайтдан бошлаб мавжуд бўлган, чунки ривожланишининг турли босқичида жамият ўз бошқаруви учун тизимлаштирилган, олдиндан тайёрланган ахборотларни талаб этган.
• Бу, айниқса ишлаб чиқариш жараёнлари — моддий ва номоддий неъматларини ишлаб чиқариш билан боғлиқ жараёнларга тегишлидир

•  Ахборот тизими — бошқариш функциясини амалга ошириш учун ходимларни турли хил ахборотлар билан таъминловчи объект ҳақидаги ахборотларни йиғиш, қайта ишлаш, узатиш ва сақлаш бўйича маълумотлар ва коммуникациявий тизимни ўзида намоён этади.

• Қўлланиш соҳасига қараб, ахборот тизимларини қуйидаги синфларга ажратиш мумкин:
• банк ахборот тизимлари;
• фонд бозори ахборот тизимлари;
• суғурта ахборот тизимлари;
• солиқ ахборот тизимлари;
• саноат корхоналари ва ташкилотларнинг ахборот тизимлари (аҳамияти ва тарқалганлиги бўйича уларда бухгалтерлик ахборот тизимлари алоҳида ўрин тутади);
• статистика ахборот тизимлари ва бошқалар.

• а) ҳар қандай ахборот тизими таҳлил қилиниши, тизим тузи- лишининг умумий тамойиллари асосида қурилиши ва бошқари- лиши мумкин;
• б) ахборот тизими динамик ва ривожланувчандир;
• в) ахборот тизимини тузишда тизимли ёндошувдан фойдаланиш зарур;
• г) ахборот тизимининг чиқариш маҳсулоти асосида қарорлар қабул қилинади;
• д) ахборот тизимида ахборотни қайта ишлашнинг "инсон-компьютер" тизими сифатида қабул қилиш лозим.
•  

• Ахборот тизими қуйидаги хусусиятларига
• кўра белгиланади:

• Автоматлаштирилган ахборот тизимига қуйидагилар киради: одам(ходим), техник воситалар, ахборот ва дастурий таъминот. Улар биргаликда бошқарув усуллари учун маълумотларни қайта ишлайди

• 2- савол. Ахборот тизимларининг таркибий қисмлари

• Ахборот тизимининг намунавий таркиби.

• Ихтиёрий ахборот тизимида унинг ишлаш жараёнини асосий 4 та блокдан иборат:
• 1.Дастлабки маълумотни киритиш,
• 2.Унга ишлов бериш,
• 3.Натижавий маълумотни истеъмолчиларга ёки бошқа АТ га узатиш,
• 4.Тескари алоқани таъминлаш, яъни натижани таҳлил қилиб дастлабки маълумотларни ходимлар ёки бошқа АТ томонидан тузатиш.

• Ахборот тизимида жараёнлар
•  

• 3-савол. Ахборот тизимининг дастурий таъминоти
•  
• Ахборот тизимининг дастурий таъминоти деганда, компьютер техникаси воситалари билан маълумотларни қайта ишлаш тизимини яратиш ва улардан фойдаланиш учун дастурий ва хужжатли воситаларни жамлаш тушунилади.
• Дастурий таъминотни бажарадиган функцияларига боғлиқ ҳолда учта синфга ажратиш мумкин: тизимли дастурий таъминот, тадбиқий дастурий таъминот ва дастурлаш тизимлари.

• Дастурий таъминотнинг таркиби

• Ахборот тизимларидаги ишлар қуйидаги мақсадга олиб борилади:

• ахборотларга бўлган эҳтиёжни аниқлаш

• ахборотлар тўплашни амалга ошириш

• ташқи ёки ички манбалардан ахборотлар келишини амалга ошириш

• ахборотларни қайта ишлаш, унинг тўлиқлиги ва аҳамиятини баҳолаш ҳамда уни қулай кўринишда тақдим этиш

• истеъмолчиларга тақдим этиш ёки бошқа тизимга узатиш учун ахборотларни чиқариш

• йўналишларни баҳолаш, башоратларни ишлаб чиқиш, муқобил қарорлар ва ҳаракатларни баҳолаш, стратегияларни ишлаб чиқиш учун ахборотлардан фойдаланишни ташкил этиш

• мазкур ташкилот ходими қайта ишлаган ахборотлар бўйича тескари алоқани ташкил этиш ва келадиган ахборотларни тузатишни амалга ошириш

• 11- МАВЗУ. АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИНИНГ ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ ТАРКИБИЙ ҚИСМЛАРИ. МЕНЕЖМЕНТ АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИ
• 2-маъруза
• Автоматлаштирилган ахборот тизимининг таснифланиши.
• Автоматлаштирилган ахборот тизимларининг таркибий жиҳатлари.
• Автоматлаштирилган ахборот тизимларининг ривожланиб бориш тенденциялари.