105. Asosiy kapital tushunchasi, ularni tarkibi va baholashni tushuntirib bering?

110. Davlat moliyasi statistikasi deganda nimani tushunasiz?
Davlat budjeti - davlatning markazlashgan pul fondi
b o ‘lib, undan umumdavlat iste’molini qondirish maqsadida
foydalaniladi.
Davlat budjeti statistikasining asosiy vazifasi uning asosiy
param etlarini baholashdan iborat:
— davlat budjeti darom adlari va xarajatlarining umumiy
hajmini, xarajatlar hajmini darom addan ortib ketishi (defitsit)
yoki aksincha, darom adlar hajmini xarajatlar hajm idan ortib
ketishi (profitsit), rasmiy transfertlar va h.k.;
— davlat budjeti darom adlari va xarajatlari tarkibi;
— budjet defitsitini moliyalashtirish manbalari;
— davlatning ichki qarzlari hajmi;
— soliqqa tortish hajmi, tarkibi va h.k.
111. Davlat byudjeti daromadlari va xarajatlari ko’rsatkichlari, byudjet defitsiti deganda nimani tushunasiz?
Davlat budjetini o ‘rganishning asosi bo‘lib, budjetning
darom adlari va xarajatlarini iqtisodiy klassifikatsiyasi hisoblanadi.
Budjet darom adlari tarkibida quyidagilar ajratiladi:
— soliq tushumlari — majburiy, o ‘m i qoplanm aydigan,
qaytarilm aydigan to'lovlar (qo‘shim cha qiymat solig‘i, aksizlar, foyda solig‘i, daromad solig‘i va h.k.);
— soliq boMmagan tushum lar (davlat mulkini sotishdan
olingan, boshqariladigan korxonalar kassa foydasi, jarim alar
va h.k.);
— o'rni qoplanmaydigan tushum lar (transfertlar)
Budjet xarajatlari bajarayotgan funksiyalariga qarab quyidagi kategoriyalarga ajratib o'rganiladi:
— um um iy xarakterga ega boMgan davlat xizm atlari;
— jam oa va ijtimoiy xizmatlar;
— iqtisodiy faoliyat bilan bogMiq boMgan davlat xizm atlari;
— boshqa funksiyalar.
Budjetning darom adlari va xarajatlarini statistik o ‘rganish
dinam ika qarorlari asosida amalga oshiriladi. Rejadan farq
qilishga sabab boMgan omillarni statistik baholaydi. Jum -
ladan, soliq tushum lariga ta ’sir qiluvchi asosiy om illar b o ‘lib
quyidagilar hisoblanadi:
— soliq bazasining o ‘zgarishi;
— soliq stavkasining o ‘zgarishi.