100 йиллигига бағишланади Муминов Н. Г

бозорга кириб олиш 
нархи
ѐки 
демпинг нарх
деб аталади. 
Бу нарх рақибни синдиришга қаратилганлигидан давлат уни 
таъқиқлайди, шу сабабли фирмалар уни яширин қўллайдилар ва бу 
иш расмий нархнинг бир қисмини кечиб юбориш шаклида бўлади. 
Қисқача хулосалар 
1. Саноат ишлаб чиқариши иқтисодиѐтининг энг муҳим 
муаммоларидан бири бу тармоқ корхоналарида тайѐрланадиган 
маҳсулоти баҳосини белгилашдир. 
2. 
Бозор иқтисодиѐти шароитида баҳо саноат тармоқлари ва 
корхона (фирма)ларнинг молиявий аҳволига етарли (сезиларли) 
таъсир этувчи энг муҳим синтетик кўрсаткичлардан бири ҳисобланади. 
Бу шу билан тушунтириладики, корхона ва унинг маҳсулоти 
рақобатбардошлиги билан тижорат ташкилоти фойдасининг миқдори 
ўртасида чамбарчас боғлиқлик бордир. 
3. 
Маҳсулот баҳоси жуда кўп омилларга боғлиқ: маҳсулотга 
бўлган талаб, ишлаб чиқарувчининг таклифи, давлатнинг нарх 
сиѐсати, харажатлар, рақобат ва ҳ.к. 
4. 
Фан-техника тараққиѐтини жадаллаштиришда, маҳсулот 
ҳажмини 
кенгайтиришда 
ва 
унинг 
сифатини 
оширишда, 
истеъмолчилар 
эҳтиѐжини 
қондиришда 
баҳо 
билан 
рағбатлантиришнинг роли беқиѐсдир. 
 
Ўз-ўзини назорат қилишга оид саволлар 
1. 
Баҳо сиѐсати давлат иқтисодий сиѐсатининг ажралмас қисмидир. 
2. 
Баҳо ва баҳолашнинг моҳияти, аҳамияти ва мазмуни. 
3. 
Баҳо функциялари. 
4. 
Баҳонинг турлари. 
5. 
Саноат ишлаб чиқаришида баҳолаш тизимини яхшилаш йўллари. 
6. 
Хорижий мамлакатларда баҳо ва баҳолаш. 

---

242 
16-
МАВЗУ. САНОАТ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ ЖОЙЛАШТИРИШ 
 
Таянч атамалар ва иборалар
: 
саноатни мамлакат ҳудудида 
оқилона жойлаштириш, ҳудудий меҳнат тақсимоти, саноат ишлаб 
чиқаришини 
оқилона 
жойлаштириш, 
ишлаб 
чиқаришни 
жойлаштиришнинг фундаментал қоидалари, иқтисодий районлар, 
концентрациялаш, 
ихтисослаштириш, 
кооперативлаштириш, 
комбинатлаштириш, айрим саноат тармоқларини жойлаштиришдаги 
ўзига хос хусусиятлар, корхоналарни жойлаштириш ҳудудини танлаш, 
корхонани 
жойлаштириш 
пунктини 
асослаш, 
саноатни 
жойлаштиришдаги силжишларнинг иқтисодий самарадорлиги