10-Mavzu: ta’limning fanga yo‘naltirilgan texnologiyasi reja: Bilimni to‘liq o‘zlashtirish texnologiyasi. Tabaqalashgan darajadagi texnologiya

Ta’limdagi qadamlarning ketma-ketligi:

1. 
   O‘quvchilarni yo‘naltirish:
   

• 
  Sinf(guruh) uning kata qismining emas, butun o‘quvchilarning yaxshi natijalarga erishishlariga yordam beruvchi yangi metod asosida o‘qiydi.
  
• 
  Har bir o‘quvchi faqat butun kurs yakunlari bo‘yicha so‘ngii tekshirish natijalari asosida baho oladi.
  
• 
  Har bir o‘quvchining bahosi boshqa o‘quvchilarning natijalari bilan taqqoslangan holda emas, aksincha, oldindan belgilangan mezonlar orqali aniqlanadi.
  
• 
  Har bir o‘quvchi belgilangan mezonga erishsa, «a’lo» baho oladi.
  
• 
  «A’lo» baholarning soni cheklanmaydi.
  
• 
  Har bir o‘quvchi istalgan zaruriy yordamni oladi, shuning uchun agar u biror usul bilan materialni o‘zlashtira olmasa, unga boshqa muqobil imkoniyatlar beriladi.
  
• 
  Ta’limning butun kursi davomida xar bir o‘quvchi uning jadal-lashishiga rahbarlik qilish uchun mo‘ljallangan seriyali «tashxisli» nazorat ishlari(testlar)ni oladi, bunday nazorat natijalari baholanmaydi. Mazkur nazorat asosida olingan ma’lumot o‘quvchining tushunmovchiliklarni yoki xatolarini va ularni to‘g‘rilashni oson egallashlari uchun imkon beradi.
  
• 
  Oraliq nazorat ishlarini bajarishda qiyinchilik sezilgan holda, har bir o‘quvchiga qiyinchiliklarni, tushunmovchiliklarini engib o‘tish va xatolarini tuzatish uchun muqobil o‘quv protsedurasi (bajariladi-gan ish tartibi) olish imkoniyati taqdim etiladi.
  
• 
  Bunday tanlash imkoniyatini kechiktirmasdan foydalanish zarur.
  

Ko‘rinib turibdiki, ishning boshlang‘ich bosqichidayoq butun tizimning asosiy jihati – butun o‘quv jarayonining rejalashtirilgan yakuniy natijalarga yo‘naltirilganligi aniq kuzatiladi.

2. 
   O‘quv jarayoni oldindan belgilangan o‘kuv birliklari(oddiy holda uning ketma-ketligi o‘kituvchilarning o‘quv qo‘llanmasidagi tanlangan materialini bayon etilishiga bog‘liq bo‘ladi.) bilan bog‘liqlikda qismlarga bo‘linadi.
   
3. 
   YAngi materialni bayon etish va uni o‘quvchilarning qayta ishlashi an’naviy kechadi.
   
4. 
   O‘kuvchilar nazorat ishlarini bajarib bo‘lganlaridan so‘ng ikki guruhga ajratiladi: bilim va ko‘nikmalarni to‘liq o‘zlashtirganlar va to‘liq o‘zlashtira olmaganlar. Yordamchi(korreksiyali) o‘quv faoliyati tashkil etiladi. Material bayoni qaytadan takrorlanadi, shu bilan birga bayon etish usuli ham o‘zgaradi. Kamchilik va qiyinchiliklarni bartaraf etishda ba’zan o‘qituvchining o‘quvchilar bilan individual ishi qo‘llaniladi.
   
5. 
   Yordamchi ish nazorat o‘tkazish (tashxisli testlar) bilan tugallanadi. Sinf(guruh) hamma yokm deyarli barcha o‘quuvchilar oldingi o‘kuv birligi mazmunini belgilangan darajada o‘zlashtirganlaridan so‘ng Yangi o‘kuv birligini o‘rganishga o‘tadi.
   

Bir nechta o‘quv birliklarini o‘z ichiga qamrab oluvchi ham katta bo‘lim, ham butun kursga oid nazorat ishlari natijalari bo‘yicha baho an’anaviy tarzda qo‘yiladi.
Bajarilishi shart bo‘lgan qoidalar:
Ekvivalentli amaliyot qoidasi – ta’lim sharti va ta’lim jarayonida kutilgan harakatlar aniq test yoki nazoratni vaqtida o‘tkazilishiga bog‘liq bo‘ladi.
Anologli amaliyot qoidasi – imkoniyat o‘xshash tabiatli hatti-haraktlarda mashq qilinadi, lekin bir xil natija bilan tugamaydi.
Natijalarni to‘xtovsiz e’lon qilinishi qoidasi – har bir harakat natijalari o‘kuvchilarga to‘xtovsiz e’lon qilinadi.

2.