10-Mavzu. Somoniylar davlati. Qoraxoniylar davlati. G`aznaviylar,Saljuqiylar va Xorazmning siyosiy munosabatlar 1

O`zbеk davlatchiligi tarixida Somoniylar sulolasining tutgan o`rni. Markazlashgan davlatdagi siyosiy barqarorlik jamiyat hayotining turli tomonlarining rivojlanishiga ta'sir ko‘rsatdi. Bu jarayon ijtimoiy hayotda iqtisodiyot va madaniyatda ham o‘z ifodasini topdi. Bu ydagi shaharlar qisqa muddat ichida musulmon Sharqining har tomonlama rivojlangan yirik shaharlariga aylandi. Bu esa, o‘z navbatida, davlatning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayotida muhim ahamiyat kasb etadi.

Somoniylar davlati har qancha kuchli bo‘lib ko‘rinsa-da biroq u barcha ijtimoiy ziddiyatlarni xal eta olmadi. Bu oxir oqibatda uni ichdan yemirdi. Somoniylar davlati ichidagi o‘zaro ziddiyatlarning kuchayib borishi, hambag‘al tabaqalar va ysiz aholinnng qo‘zg‘olonlari uning zaiflashuviga olib keldi. Shuningdek, oliy hokimiyat tizimi bilan mahalliy hokimlar o‘rtasidagi ixtiloflarning chuqurlashib borishi esa uning inqirozi bilan tugallandi. Buning natijasida X asr oxiriga kelib, bu hududda qoraxoniylardan iborat yangi sulolaning hukmronligi vujudga keldi va mustahkamlanib bordi.