10-Mavzu Olimpiy ta’limi tizimi

• olimpizm – bu jamiyatning o’ziga hos holatidir, bunda tajovuzkorlik, urush harakatlarini olib borish axloqsizlik hisoblanadi;

• olimpizm – bu sport, san’at, madaniyat, fan va texnikaning o’ziga hos uyg’unlashuvidir. Olimpiadalar moddiy va ma’naviy madaniyatning turli tomonlarini rivojlantirish omillaridan biri bo’ldi. Bunday uyg’unliksiz Olimpiya o’yinlari o’zining bu darajada maftunkorligiga ega bo’lmas edi;

• olimpizm – bu turli davlatlar sportchilarining yagona axil oilaga birlashishidir. Bu o’zaro yordam, birdamlik, halollikka asoslangan do’stona munosobatlarni rivojlantirishdir, bu har qanday diskriminatsiyaning yo’qligidir;

• olimpizm nafaqat jismoniy sifatlarni, balki tana va ruh uyg’unligini tarbiyalashga qaratilgan ta’limdir, bu sportchilarda jasurlik, or-nomus, qadr-qimmatni tarbiyalashdir;

• olimpizm deganda madaniyat va san’at, fan va texnika, ma’naviyat sohalarida sport faoliyatinnig ilg’or tajribalari va yutuqlari bilan uyg’unlashishiga qaratilgan qarashlar tizimi tushuniladi;

• olimpizm – sport harakatining ma’naviy asosi bo’lib, unda gumanistik - insonparvar g’oyalar, insonlarning yaxshi niyatlari, tinchlik, hamkorlikka intilishi aks etadi;

• olimpizmning mazmun-mohiyati insonga, shahsga, jamiyatga xizmat qilishdan iborat; Olimpiya sporti gumanizm, halol uyin (feyr-pley), olimpizm falsafasini shakllantiruvchi tinchliksevar an’analarni oldinga suradi.

P'yer de Kuberten

Asosiy tamoyillar (Olimpiya xartiyasida ko’rsatilishi bo’yicha) Pyer de Kuberten tashabbusi bilan 1894 yil iyunda Parijda o’tkazilgan Xalqaro Atletik Kongressda zamonaviy olimpizm g’oyasini ishlab chiqilgan. Xalqaro Olimpiya Qo’mitasi (XOQ) 1894 yil 23 iyunda tashkil topgan. Olimpiya xartiyasi XOQ tomonidan qabul qilingan asosiy tamoyillar, Qoidalar va Qarorlarning tartibli majmuasi hisoblanadi. Xartiya olimpiya harakati faoliyatini nazorati va Olimpiya oyinlarini o’tkazish shartlarini muvofiqlashtiradi. Kuberten tomonidan 1894 yilda asos qilingan XOQ olimpiya harakatining “oliy organi” bo’lib, uning missiyasi butun jahonda olimpizm g’oyalarini ommalashtirish va limpiya harakatiga rahbarlik qilishdan iborat. XOQning shtab-kvartirasi Losanna, Shveytsriyada joylashgan, tashkilot 1980 yildan buyon 400 nafardan ortiq xodimlar bilan kengaytirilgan. (Chappelet va Kubler-Mabblott, 2008 y.: 27-34)