10-mavzu. Kapital qo’yilmalar va kapital bozori. Korxonalar faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish. Iqtisodiy renta

13.20-rasm. Daromadlarni qayta taqsimlanishi natijasida
Lorens egri chizig’ining siljishi.
Barcha rivojlangan mamlakatlarda daromadlarni qayta taqsimlash siyosati davlat tomonidan amalga oshiriladi. Progressiv, ya’ni o’sib boruvchi soliq tizimiga ko’ra, aholining boy qismidan yuqoriroq foizda soliq olinsa, aholining kam daromadli qismidan kamroq foizda soliq olinadi. Soliq to’lovlaridan tushgan daromadning bir qismi kam ta’minlangan aholini ijtimoiy himoya qilishga sarflanadi. Deyarli barcha davlatlarda aholini ijtimoiy sug’urtalash va kam ta’minlangan aholiga moddiy yordam berish dasturlari mavjud.
Davlatning aholini ijtimoiy himoya qilish dasturi bo’yicha ko’p bolali oilalarga yordam beriladi, oziq-ovqat mahsulotlari ajratiladi va boshqa har xil imtiyozlar belgilanadi Davlatning daromadlarni qayta taqsimlash siyosati natijasida Lorens egri chizig’i to’g’rilanib 0F chizig’i tomonga siljiydi, ya’ni Lorens egri chizig’i holatdan holatga siljiydi (13.20-rasm).
Daromadlarni qayta taqsimlash siyosati istiqbolda o’zini samarasini beradi. Nima uchun deganda, kam ta’minlangan aholi o’qish, bilim olish imkoniyatiga ega bo’ladi va ular kelajakda jamiyat taraqqiyotiga o’z hissalarini qo’shadilar.
Bozor munosabatlariga asoslangan jamiyat o’z a’zolariga keng va shu bilan birga teng imkoniyatlar yaratadi, lekin bu imkoniyatdan foydalanish har bir shaxsning o’ziga bog’liq.
Misol. 20 foiz aholining kam ta’minlangan qismi jamiyatdagi umumiy daromadning 10 foizini oladi, aholining eng yaxshi ta’minlangan 20 foiz qismi esa jamiyatdagi daromadning 40 foizini oladi.
Berilgan ma’lumotlarga ko’ra daromadni notekis taqsimlanish darajasini ifodalovchi Djini koeffitsienti topilsin.
Echish. Berilgan ma’lumotlarga ko’ra Lorens egri chizig’ini chizamiz.