10-mavzu. K orxona va tashkilotlarda xodimlar xulq- atvorini boshqarish

Guruhning  samaradorligi  deyilganda,  guruhning  umumiy  maqsadlarini  amalga  oshirish 

darajasi  tushuniladi.  Ayrim  tadqiqotchilar  bunga  guruh  a’zolarining  bu  yerda  bo‘lishdan  qanoat 

xosil qilishini ham qo‘shadilar. Bu bilan shaxsning alohida  ehtiyojlari  guruh faoliyatining ijtimoiy 

ahamiyati bilan qo‘shilib ketadi. 

1.  Ma’lumotlarning  birinchi  qismi  kishi  diqqatini  guruh  ishlayotgan  muhitga  qaratadi. 

Odatda,  bu  menejerlar  guruhlari  tuziladigan  tashkilotdir.  Unda  guruh  faoliyatining 

erkinligi  birmuncha  cheklangan  bo‘ladi,  chunki  har  qanday  tashkilotning  ish  yuritish 

usullari, yig‘ilishlar o‘tkazish, kommunikatsiya aloqalari va shu kabi muayyan normalari 

bo‘ladi.  Guruh  yetakchisining  tashkilot  doirasida  tutgan  o‘rni  bo‘lib,  u  guruhning 

samaradorligi, unumdorligi, ma’naviy va jismoniy holatiga ta’sir ko‘rsatadi. 

2.  Vazifaning  turi  guruhning  talab  qilinadigan  hajmi  va  tarkibinibelgilab  beradi.  Masalan, 

axborot  tarqatish  ko‘‘roq  miqdordagi  ishtirokchilarni  talab  qiladi.  Ularning  soni  o‘ziga 

xosmuammolarni  hal  qilishdagiga  nisbatan  ortiqroq  bo‘ladi.  To’shiriqlarning 

taqsimlanishi  tarkibiy  yondashuvdan  foydalanish  imkonini  beradi,  g‘oyalarni  ifodalash 

esa zarur darajadagi ‘uxtalikni talab qiladi.  

Vazifaning muhimligi ham katta ahamiyat kasb etadi: vazifa qanchalik muhim bo‘lsa, guruh 

uni bajarish uchun shunchalik ko‘‘ mas’uliyat his qiladi. 

‘irovard natijada har qanday vazifaning barcha jihatlarini belgilab olish zarur, bu guruhning 

eng  maqbul  tarkibi  vaxajmini  aniqlash,  vazifani  bajarish  maqsadida  vaqt  belgilash  uchun  kerak 

bo‘ladi. 

3.  Guruhning  soni  yutuqlar  va  kamchiliklar  o‘rtasidagi  «o‘rtamiyonalik»ni  aks  ettirish 

ifodasidir.  Bir  tomondan,  guruhqancha  katta  bo‘lsa,  shuncha  xilma-xil  bilim  va  malaka 

talab  qilinadi.  Ikkinchidan,  katta  guruh  har  bir  a’zosining  ishtirok  etishi  va  ta’sir 

ko‘rsatishini cheklab qo‘yishi mumkin. 

---

4.  Boshqaruvchi omillar: 

1)  

Guruhgarahbarlikqilishmuhimomillardanbirihisoblanadi. 

Lekinbizbubo‘limdarahbarlikningengyaxshivauniversalusulinianiqlashnimaqsadqilibqo‘ymaymiz. 

Menejmentnazariyasidabumasalagako‘‘ginaishlarbag‘ishlangan. 

Bizboshqaruvningturliusullariniqarabchiqamiz. 

Bundaularningguruhbilanishlashdagisamaradorligigae’tiborberamiz. 

Turliusullarningharxilnatijaberishiniko‘ramiz, 

ulardanharbiriningsamaradorliginianiqlashgaharakatqilamiz.