10-мавзу: Глобал коррупция ижтимоий маданий инқироз оқибати Мавзу режаси



Download 61,16 Kb.
bet6/15
Sana10.06.2022
Hajmi61,16 Kb.
#649685
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
10 мавзу Глобал коррупция ижтимоий маданий инқирознинг оқибати

5. Хусусий шахснинг қизиқишлари. Ҳаётда ҳар бир шахснинг ўз қизиқишлари бўлади. Айниқса, кимдир оддий ишчи бўлишга, кимдир олим бўлишга, кимдир амалдор бўлиб халқнинг оғирини енгил қилишга, кимдир амалдор бўлиб шахсий бойлик орттиришга қизиқади. Буларнинг ичида энг ёмони давлат хизматчисининг товламачилик қилишидир.
Товламачилик ("ҳукумат рекети") – бу давлат амалдорлари томонидан ўзига бэрилган ваколатлар доирасида бошқа шахсларга лицензияларни, махсус рухсатномаларни ёки бошқа хизматларни бажаришга рухсатномани бэришни атайлаб пора эвазига бажаришидир. Шу билан бир қаторда, агар мансабдор шахс тўлаш керак бўлган тўловлар миқдорини (масалан, солиқлар ёки йиғимлар) баҳолаш ҳуқуқига эга бўлса, бу ҳам товламачилик, яъни пул талаб қилиш имкониятларини очиб бэради.
Давлат хизматчисининг товламачилик қилиши устидан ички ёки ташқи назорат органи орқали шикоят қилиш ҳуқуқи мавжуд. Қарор апелляция тартибининг қанчалик қимматга тушишига, шунингдэк, фуқаро давлат хизматчиси сифатида ўзининг қонуний ҳуқуқлари ва мажбуриятларини билишига боғлиқ.
Ўзаро тил бириктириш. Бу товламачилик билан бир хил шароитда содир бўлади, лекин у иккала томон учун фойдали бўлиши ва давлатга зарар етказадиган битим тузишдан иборатлиги билан фарқ қилади. Масалан, божхона инспектори пора эвазига импорт миқдорини камайтириши ва шу билан импорт қилувчи фирманинг божлар учун тўлаши керак бўлган миқдорни камайтириши мумкин. Битим расмий шахсни назорат қилиш учун масъул бўлган тузилмаларни ҳам ўз ичига олиши мумкин.
6. Коррупсиянинг бойиб бориш соҳалари. Ҳар бир давлатнинг бюджети бўлиб, у асосан даромадлар ва харажатлар дэган қисмларни ўз ичига олади. Ана шу бюджетдаги давлат харажатлари бюрократия, айниқса юқори сиёсий элита учун коррупсияни бойитишнинг асосий соҳаларидан бири ҳисобланади. Булар жумласига инвестиция лойиҳалари, давлат харидлари, бюджетдан ташқари маблағлар киради.
Инвестиция лойиҳалари асосан юқори лавозимли шахсларнинг ўз ихтиёри билан қабул қилган қарорлари билан бэлгиланади. Йирик инвестиция лойиҳалари (хусусан, хорижий корпорациялар иштирокида) кўпинча монопол ҳуқуқларни танлов ғолибига топширишни ўз ичига олади. Ғолибликни қўлга киритиш учун расмийларга катта пора бэришни ваъда қилинади. Баъзи бир лойиҳалар маълум бир гуруҳлар лойиҳанинг ижрочиси сифатида тайинланганлардан ижара ҳақи ("ҳукумат ижараси" олишлари учун махсус яратилади.

Download 61,16 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish