10-mavzu. Fotoelektrik nurlanish priyomniklari. Reja

10-mavzu. Fotoelektrik nurlanish priyomniklari.

Reja:

1. 
   Fotoeffekt. Eynshteyn tenglamasi va uning xossasi. Fotoelementlar. Stoletov qonunining astrofotometriyada qo‘llanilishi.
   
2. 
   Fotoelementlarning sezuvchanligi. Elektron-optik o‘zgartirgichlar.
   
3. 
   Ichki fotoeffekt va uning astrofizikada qo‘llanilishi.
   

Mashg’ulotning maqsadi:

Fotoeffektga asoslangan nurlanish priyomniklari haqida ilmiy tushunchaga ega bo’lish.

Tayanch tushunchalar:

Fotoeffekt, Eynshteyn tenglamasi, fotoelement, elektron optik o’zgartirgich, fotoelektrik kuchaytirgich.

Tashqi fotoeffektga asoslangan nurlanish priyomniklar

Hozirgi zamon fotoelektrik nurlanish priyomniklari, fotoelementlar, fotoelektron ko‘paytgich, elektrooptik almashtirgichlar, tashqi fotoeffekt hodisaga asoslanganlar. Bu hodisa manfiy zaryadlangan plastina intensiv yorug‘lik nuri bilan yoritilganda zaryadsizlanishida nomoyon bo‘ladi va elektron tabiatga ega. Yorug‘lik fotonlari plastinadan elektronlarni urib chiqaradi va plastina zaryadsizlanadi (tashqi fotoeffekt) yoki elektronlar ozod holatga chiqmasdan elektr tashuvchilar safini ko‘paytirishi yoki o‘tkazgichning elektrik qutblanishini kuchaytirishi (ichki fotoeffekt) mumkin. Ajralgan elektronlar sonini tushayotgan yorug‘lik miqdoriga qat’iy proportsionlligi yorug‘lik oqimini o‘lchashda fotoeffektni qo‘llashga asos bo‘ladi.