10-маъруза: Тизимларни тавсифлашнинг методлари ва моделлари

Ушбу методнинг моҳияти эксперт гуруҳнинг бир қатор йиғинини ўтказиш ва қуйидаги тартибга риоя қилишга асосланади:

янги ғояларни айтишга имкон қадар кўп эркинлик беришни таъминлаш;

олдиндан шубҳали бўлган ҳар қандай ғоя ҳам қўллаб-қуватланади;

танқидга йўл қўйилмайди, ғоя нотўғрилиги эълон қилинмайди, ҳар қандай ғояни таҳлил қилиш чкгараланмайди;

имкон қадар кўпроқ ғояларни айтиш, айниқса антиқа ғояларни айтиш бағбатлантирилади.

Сценарий типидаги методлар. Муаммо ёки таҳлил этилаётган объект хусусидаги тасоввурларни тайёрлаш ва келиштириш ва уларни ёзма равишда тақдим этиш методлари сценарий номини олган.

Сценарий типидаги методлар. Муаммо ёки таҳлил этилаётган объект хусусидаги тасоввурларни тайёрлаш ва келиштириш ва уларни ёзма равишда тақдим этиш методлари сценарий номини олган.

Сценарий олдиндан тайёрланган аборот бўлиб, унинг асосида соҳани ёки лойиҳани ривожлантириш бўйича бўлғуси ишлар бажарилади.

Сценарийнинг ютуғи шундаки, у аниқ ва тушунарли формада ечиладиган муаммони комплекс равишда қамраб олади. У муаммо ҳақида тасоввурларни шакллантиришга ва кейинчалик тизимни график, жадвал, кўринишида формаллашган тарзда эксперт сўровга тайёрлаш имконини беради.

Экспертли баҳолаш методи. “Эксперт” сўзи лотин тилидан келиб қиққан бўлиб, “тажрибали” деган маъноги англади.

Экспертли баҳолаш методи. “Эксперт” сўзи лотин тилидан келиб қиққан бўлиб, “тажрибали” деган маъноги англади.

Одатда, экспертли баҳолаш қўлланилганда эксперт гуруҳнинг фикри алоҳида экспертнинг фикридан ишончлироқ, деб қаралади. Экспертли баҳолаш методи билан ечиладиган барча кўплаб муаммолар иккита синфга бўлинади.

“Дельфи” типидаги метод. Анъанавий ёндоув бўлган экспертларнинг очиқ дискуссия методи орқали бир фикрга келишишидан фарқли равишда Дельфи методи жамоавий муҳокамадан тўла воз кечишга асосланган. Бу қуйидаги психологик факторларни таъсирини камайтириш учун амалга оширилади:

-обрўли мутахассисларнинг фикрига қўшилиш;