1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

 
 
 
19 
жамият учун мавжуд ресурслардан зарур товарларни талаб даражасига мос 
миқдорда ишлаб чиқаришни таъминлайди.
2. Эркинлик. Бозор иқтисодиёти тизимининг муҳим афзалликларидан 
бири шундаки, у шахсий эркинлик ролига устуворлик беради. Кўплаб айрим 
шахслар ва корхоналар иқтисодий фаолиятини уйғунлаштириш ва ташкил 
қилиш бозор иқтисодиётининг асосий муаммоларидан биридир. Бундай 
уйғунлаштиришни амалга оширишнинг икки усули мавжуд. Бири – 
марказдан бошқариш ва мажбур қилиш тадбирларини қўллаш; иккинчиси – 
бозор тизими воситаси орқали ихтиёрий ҳамкорлик. Фақат бозор тизими 
иқтисодий фаолиятни мажбур қилмасдан уйғунлаштиришга лаёқатлидир. 
Бозор иқтисо-диёти тадбиркорлик ва танлаш эркинлигини намойиш қилади,
хусусан шу асосда у муваффақиятга эришади. 
3. Бозор иқтисодиётининг яна бир афзаллиги шундаки, бунда ҳар бир 
шахс, корхона, фирма ва корпорациялар тинимсиз ҳаракатда ва изланишда 
бўлишади. Чунки хўжасизлик, сусткашлик, беғамлик ҳар қандай хўжалик 
тизимини хонавайрон қилишга олиб келади. Жисмоний ва юридик шахслар 
рақобатга бардош бериш, доимий равишда фойда олишни таъминлаш учун 
курашади. Натижада бозор иқтисодиёти миллион-миллион кишиларни 
ҳаракатга солади, уларни боқимандалик кайфиятидан қутқаради.
Бозор иқтисодиётининг зиддиятлари шундаки, у ўзининг бош назорат 
механизми – рақобатнинг кучсизланишига йўл қўяди ва ҳатто буни рағбат-
лантиради 
Бозор иқтисодиётидаги эркин муҳитда тадбиркорлар фойда кетидан 
қувиб ва ўз иқтисодий мавқеини яхшилашга интилиб, рақобатнинг 
чекланган йўлидан озод бўлишга ҳаракат қиладилар. Фирмаларнинг қўшилиб 
кетиши, компанияларнинг хуфёна келишуви, шафқатсиз рақобат – буларнинг 
ҳаммаси рақобатнинг кучсизланиши ва унинг тартибга солувчилик 
таъсирининг пасайиб боришига олиб келади. 
Бозор иқтисодиётининг навбатдаги зиддияти жамият аъзолари даромад-
ларидаги тенгсизликнинг кучайиб бориши ва аҳолининг табақаланиши 

---