1. Yuritmalarning turlari bilan tanishish va ularni kinematik hisoblash

Mexanik yuritmalarning kinematik hisobi
bo‘yicha mustaqil yechish uchun masalalar
1 – masala.Lentali konveyer yuritmasida chervyakli reduktor, zanjirli uzatma qo‘llanilgan.
Lentali konveyer valining aylanishlar takroriyligi , quvvati . Yuritmaning kinematik sxemasini tuzib, unga elekdvigatel tanlang, yurtima uzatmalari uzatish nisbatini taqsimlang, yuritmaning hamma vallaridagi kinematik va kuch parametrlalarini hisoblang.
Ko‘rsatma. 1.1–jadval bo‘yicha yuritmaning foydali ish koeffisienti
;
(bir kirimli chervyakli uzatma); (ochiq zanjirli uzatma); (tayanch – podshipniklardagi quvvat yo‘qotilishi koeffisienti).
Elektrodvigatelning zarur quvvati:
;
aylanishlar takroriyligi
,
72 – betdagi tavsiya bo‘yicha:
(chervyakli uzatma uchun); (zanjirli uzatma uchun);
;
Jadvaldan elektrodvigatel tanlaymiz va hisobni davom etdiramiz.
2 – masala.Zanjirli konveyer yuritmasida elektrodvigatel, tasmali uzatma, ikki pog‘onali silindrsimon tishli reduktor o‘rnatilgan. Zanjirli konveyer valida ; . Yurtimaning kinematik sxemasini chizing, elektrodvigatel tanlang, uzatma uzatish nisbatlarini taqsimlang, yuritma vallaridagi kinematik va kuch parametrlarini hisobang.
Ko‘rsatmalar: Elektrodvigatelning quvvatini (1.1) formula yordamida hisoblang:
,
bunda ;
– tasmali uzatmani f.i.k.i; ;
– silindrsimon tishli uzatmalarning f.i.k.i ;
– dumalash podshipniklarining quvvat yoqotishlari koeffisienti, ; bunda
.
Jadvaldan 4A132M6 elektrodvigatelini tanlaymiz, , , .
(1.2) formuladan elektrodvigatelning aylanishlar takroriyligi
,
Uzatmaning uzatish nisbati;
;
Jadvaldan redukrtor uzatish nisbati , sekinyurar pog‘onaning uzatish nisbati (soni) ; tezyurar pog‘onaniki . Tasmali uzatmaning uzatish nisbati.
.
Tasmali uzatma uchun qabul qilamiz va keyingi hisobni davom etdiramiz.
3–masala. Yuk ko‘tarish chig‘iri barabanining aylana tezligi . Baraban diametri . Baranbandagi aylana kuch .
Baraban yurtimasida tasmali uzatma, ikki pog‘onali silindrsimon yoyilgan sxemali reduktor o‘rnatilgan. Yuritmaga elektrodvigatel tanglang, uzatma uzatish nisbatlarini taqsimlang, yuritma vallaridagi kinematik va kuch parametrlarini hisoblang.