1 Yangi davr boshlariga kelib Sharq mamlakatlari Yevropaga nisbatan sezilarli darajada orqada qola boshladi. Buning asosiy sabablari quyidagilardan iborat edi

2) Jordano Brano dunyoqarashiga ko‘ra, panteizm tarafdori edi.
3) Yoshligidan xristian dini asoslari bilan birgalikda N. Kopernik ta’limotini o‘rgandi.
4) J. Bruno o‘z qarashlarini «Nola falsafasi» deb atadi.
5) Unda olamning cheksizligi to‘g‘risidagi ta’limot ilgari surildi. U bunday deb yozgan edi: «Olam cheksiz, uning oxiri yo‘q. Olam markazga ega emas. Yer ham, Quyosh ham olamning markazi emas. Olam - son-sanoqsiz yulduzlardir va har bir yulduz yiroqdagi bir quyoshdir. Ularning har biri atrofida o‘z yo‘ldoshlari aylanadi. Olam abadiy mavjud va u yo‘q bo‘lmaydi». 6) J.Bruno ta’limoti tan olingandan so‘ng, u qatl etilgan joyda haykal o‘matildi.
7) Haykal ostiga esa: «Ubarcha xalqlar uchun fikr erkinligi deya о ‘z ovozini ко ‘tardi va ana shu erk qo‘lida о‘limga bordi», deb yozib qo‘yildi.

18	G. Galiley (1564-1642) ...	1) teleskopni yaratdi va shu 2) teleskop bilan osmonni kuzatgan Yevropaning birinchi olimi edi. 3) Uning tadqiqot ishlari Kopernikning ta’limotini tasdiqladi. 4) G. Galiley Oyda ham Yerdagi kabi tog‘lar borligini va hatto Quyoshda dog‘lar mavjudligini qayd etdi. 5) G. Galiley o‘z qarashlarini «Yulduzlar axboroti» kitobida bayon etdi. 6) Keksa, kasalmand Galiley besh oy davomida tergov qilindi. 7) Oxir-oqibatda, inkvizitsiya uni o‘z g‘oyalaridan voz kechishga majbur etdi.
19	Angliyada o'rta tabaqa vakillari …	1) qirol hokimiyatini inkor etmagan. 2) Qirolning parlament bilan hisoblashishining tarafdori bo‘lganlar.
20