1. Xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarda hisob-kitoblarning tasnifi, tafsifi hamda hisobining vazifalari

.
 
21-son BHMS ga muvofiq ta’minotchilarga o‘tkazilgan bo‘naklar bo‘yicha hisob 
kitoblarning holati va harakati 4310 «Ta’minotchilar va pudratchilarga TMB uchun 
o‘tkazib berilgan avanslar», 4320 «Ta’minochilarga va pudratchilarga uzoq muddatli 
aktivlar uchun o‘tkazilgan avanslar» va 4330 «Boshqa berilgan avanslar» schyotlarida aks 
ettiriladi. Ushbu schyotlarning debet tomonidagi yozuvlar ta’minotchilar va pudratchilarga 
kassadan (schyot № 5010), hisob-kitob schyotidan ( schyot № 5110 ), valyuta schyotidan 
(schyot 5210,5220), bankdagi ssuda schyotlaridan (schyot № 6810) o‘tkazib berilgan 
avans summalarini ko‘rsatadi. Bu summalar ta’minotchilar va pudratchilardan TMB, 
boshqa aktivlar va xizmatlarni olinishiga qarab ular olididagi kreditorlik qarzlarni 
yopilishiga yo‘naltiriladi va bu buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi: 
Debet 
6010 «Ta’minotchi va pudratchilarga to‘lanadigan schyotlar» 
Kredit
4310 « Ta’minotchilar va pudratchilarga TMB uchun o‘tkazib berilgan 
bњnaklar», 4320 « Ta’minochilarga va pudratchilarga uzoq muddatli aktivlar uchun 
o‘tkazilgan bњnaklar» , 4330 « Boshqa berilgan bњnaklar». 
Import bilan bog‘liq operatsiyalar bo‘lganda, avans tariqasida mavjud bo‘lgan 
debitorlik qarzlar bo‘yicha ijobiy va salbiy valyuta kurslari vujudga kelishi mumkin. 
Bunday farqlar xuddi 4010- schyotga o‘xshab buxgalteriya yozuvlari bilan mos ravishda 
moliyaviy faoliyat bo‘yicha daromad (schyot № 9540) va zararlar (schyot № 9620) ga olib 
boriladi. 
Agar ta’minotchi va pudratchilarga o‘tkazilgan bњnaklar qaytarib olinsa, u holda 
quyidagi yozuvlar qilinadi: 
Debet
5010 «Kassa», 5110 «Hisob–kitob schyoti», 5210 «Mamlakat ichidagi valyuta 
schyotlari», 5220 «Chet ellardagi valyuta schyotlari», 6810 «Qisqa muddatli bank 
kreditlari» va boshqalar 
Kredit
4310 «Ta’minotchilar va pudratchilarga TMB uchun o‘tkazib berilgan 
bњnaklar», 4320 «Ta’minochilarga va pudratchilarga uzoq muddatli aktivlar uchun 
o‘tkazilgan bњnaklar» , 4330 «Boshqa berilgan bњnaklar».